Σάββατο 3 Μαρτίου 2012

Εφόρμηση στα πετρέλαια


Αρχίζει ο «πόλεμος χαρακωμάτων» για τα πετρέλαια της Ελλάδας. Ήδη ηχηρά ονόματα του παγκόσμιου ενεργειακού τομέα έχουν αρχίσει να ετοιμάζουν τις ομάδες τους, ώστε να κάνουν… εφόρμηση στις περιοχές που θα παραχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση. Μία... τέτοια μπίζνα στην ουσία τούς ανοίγει την όρεξη για όλα τα μελλοντικά κοιτάσματα σε ελληνικό ή και παρακείμενο χώρο!

Όλοι γνωρίζουν πως η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να ξεκινήσει τις παραχωρήσεις από τα δυτικά και τα νότια, στην ουσία δεν «ακουμπάει» τα (όπως υπολογίζονται από τα μέχρι τώρα στοιχεία) πολύ μεγάλα αποθέματα που βρίσκονται στον βυθό του Αιγαίου, από τη Θάσο έως και ανοικτά της Κύπρου.

Αυτό σημαίνει πως οι όμιλοι ή οι κοινοπραξίες που θα «τρυπήσουν» στην Ήπειρο, τον Πατραϊκό κόλπο ή νότια της Κρήτης θα έχουν προβάδισμα σε μελλοντικές παραχωρήσεις ή σε μοίρασμα των «οικοπέδων», στα ανατολικά της χώρας. Έτσι, η «μάχη» για τα δυτικά πεδία αναμένεται σκληρή και άκρως ενδιαφέρουσα.

Όπως αναφέρουν στο «Π» άνθρωποι που έχουν πρόσβαση στις σχετικές διαδικασίες, το ενδιαφέρον είναι πολύ μεγάλο και μάλιστα προέρχεται από ομίλους που άλλοτε δεν ήθελαν να… χάσουν χρόνο και να ασχοληθούν με την Ελλάδα! Ενδεχομένως, η κρίση (η πτώχευση, για να λέμε τα πράγματα με τα όνομά τους) προσφέρει μεγάλες υποσχέσεις και προσδοκίες «για τζάμπα πράγμα» στους επενδυτές…

«Μάχες γιγάντων»

Πάντως, το ενδιαφέρον αυτό δεν είναι ούτε τυχαίο ούτε περιστασιακό! Εδώ και σχεδόν μία πενταετία, οι μεγαλύτεροι πετρελαϊκοί όμιλοι στον κόσμο, κυρίως αμερικανικές και ευρωπαϊκές πολυεθνικές, χρηματοδοτούσαν αδρά συγκεκριμένα ινστιτούτα και φορείς, με στόχο να παράγουν «μελέτες» με βάση τις οποίες να προκύπτει πως, όπου τα πεδία άντλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου ανήκουν σε κρατικές εταιρείες, εκεί η παραγωγή δεν αποδίδει τα μέγιστα, ενώ γίνεται και… καταστροφή του περιβάλλοντος.

Η πραγματικότητα είναι πως, για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι ιδιωτικές πολυεθνικές είχαν χάσει κατά κράτος από τις κρατικές εταιρείες της Ρωσίας, της Βραζιλίας, της Κίνας, αλλά και άλλων χωρών, όπως του Ιράν και της Λιβύης… Έτσι γιγαντώθηκαν όμιλοι, όπως η ρωσική Gazprom και η βραζιλιάνικη Petrobras, που κάποια στιγμή απείλησαν τα πρωτεία ακόμη και από κολοσσούς όπως η Exxon-Mobil, η BP, η Shell και η Chevron.

Οι αλλαγές σε μία σειρά από αραβικές χώρες και κυρίως στη Λιβύη αναπτέρωσαν τις προσδοκίες των πολυεθνικών, αλλά στην περίπτωση της Ελλάδας τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά:

1. Πρόκειται για την πρώτη ευρωπαϊκή χώρα - μετά την Κύπρο - που ξεκινά ερευνητικές εργασίες κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

2. Πρόκειται για τη μοναδική ευρωπαϊκή χώρα - χωρίς να εξαιρείται η Κύπρος - που είναι έτοιμη να ξεπουλήσει τα πάντα, με πρόσχημα την οικονομική κρίση!

Αυτές οι δύο προϋποθέσεις κάνουν τους διεθνείς ενεργειακούς «παίκτες» να παρακολουθούν πιο συστηματικά τις εξελίξεις στην Αθήνα. Κι όχι μόνο αυτό! Εδώ και αρκετούς μήνες (σχεδόν από την αρχή του πρώτου μνημονίου) οι πιο προνοητικοί είχαν φροντίσει να δημιουργήσουν τις δικές τους «ομάδες υποστήριξης» ή τα λόμπι, όπως είναι πιο γνωστά.

Πρωταρχικό τους μέλημα ήταν να αποκτήσουν ισχυρές διασυνδέσεις σε κυβερνητικούς παράγοντες, όσο το δυνατόν σε υψηλότερες θέσεις, ώστε αφενός να πληροφορούνται για τις προθέσεις της Αθήνας κι αφετέρου, όσο είχαν τη δυνατότητα, να επηρεάζουν τις αποφάσεις σχετικά με την επιλογή του τρόπου από τον οποίο θα προκύψει ο ανάδοχος για τις έρευνες.

Τελικά, το υπουργείο Ενέργειας επέλεξε τη μέθοδο της ανοικτής πρόσκλησης («open door »), για περιοχές που έχουν ήδη ερευνηθεί στο παρελθόν και υπάρχουν κάποια επιστημονικά στοιχεία. Ίσως αυτή η μέθοδος να είναι η πιο… ακίνδυνη για όλους, καθώς η εκδήλωση ενδιαφέροντος θα γίνει… σε δημόσια θέα κι όχι πίσω από κλειστές πόρτες γραφείων.

Έτσι, στις 2 Μαρτίου με την εκπνοή της προθεσμίας (υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο μικρής παράτασης) θα μάθουμε πόσοι και ποιοι ενδιαφέρονται για το πρώτο κομμάτι της… πετρελαϊκής πίτας που διαθέτει η Ελλάδα.

Όπως λένε στο «Π» έγκυροι παράγοντες της ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς, κανείς δεν πρόκειται να εκπλαγεί εάν δώσουν το «παρών» οι μεγαλύτεροι όμιλοι, όπως επίσης δεν θα πρέπει να προκαλέσει εντύπωση η παρουσία μικρότερων (έως και άγνωστων) εταιρειών. Όπως έχει διαπιστωθεί και από άλλες παρόμοιες διαδικασίες στο παρελθόν, οι τελευταίες παίζουν τον ρόλο του «λαγού» για τις μεγάλες δυνάμεις της αγοράς, οι οποίες δεν θέλουν να εμφανιστούν από το πρώτο στάδιο του διαγωνισμού, για ευνόητους λόγους.

Επιπλέον, στην αγορά συζητείται πως ορισμένοι «μνηστήρες» έχουν ήδη συμφωνήσει για κοινό «χτύπημα» στην τελική φάση, ανάλογα με το ποιος θα φτάσει να διεκδικήσει την οριστική ανάθεση.

«Φρέσκο» φιλέτο

Είπαμε από την αρχή πως η Ελλάδα θεωρείται το πιο «φρέσκο» φιλέτο της διεθνούς πετρελαϊκής βιομηχανίας, ενώ οι δυτικές και νότιες περιοχές αποτελούν το πρώτο μικρό κομμάτι αυτού του φιλέτου.

Για τον λόγο αυτόν, τις τελευταίες ημέρες βρέθηκαν στην Αθήνα πολλά ανώτατα στελέχη των μεγαλύτερων ενεργειακών ομίλων του κόσμου. Τελευταίο παράδειγμα, η επίσκεψη - αστραπή του Αλεξάντρ Μεντβέντεφ, του «γερακιού της… Αρκούδας», όπως τον ονομάζουν οι δυτικοί συνάδελφοί του, καθώς σήμερα είναι το Νο 2 της Gazprom, δηλαδή του κράτους εν κράτει στη Ρωσία…

Ο συνεπώνυμος του σημερινού προέδρου της χώρας του συναντήθηκε με τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου και με τον πρόεδρο της ΔΕΠΑ Χάρη Σαχίνη. Είναι πολύ δύσκολο να πιστέψει κανείς αυτό που αναφέρουν οι ανακοινώσεις και από τις δύο πλευρές, πως υπήρξε ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τον εφοδιασμό της χώρας με ρωσικό φυσικό αέριο και οι Ρώσοι ενημερώθηκαν για το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων ενεργειακών εταιρειών.

Όλα αυτά ο αντιπρόεδρος της Gazprom μπορούσε να τα είχε μεταφέρει στην ελληνική κυβέρνηση διά του συνεταίρου του, Δημήτρη Κοπελούζου. Και ας μην ξεχνάμε πως στον όμιλο της Gazprom υπάρχουν δεκάδες θυγατρικές που ασχολούνται με την έρευνα και την παραγωγή πετρελαίου, παράλληλα με την εξόρυξη φυσικού αερίου.

Άλλωστε, αντίστοιχες επισκέψεις έγιναν στο γραφείο του υπουργού και από άλλα υψηλόβαθμα στελέχη ενεργειακών πολυεθνικών, το τελευταίο διάστημα. Άλλες από αυτές τις επισκέψεις έγιναν γνωστές και άλλες όχι!

Το μόνο που δεν θα μάθουμε προς το παρόν είναι οι απαντήσεις της ελληνικής πλευράς στην ερώτηση των ξένων: «Και πότε με το καλό οι διαγωνισμοί για το Αιγαίο;». Εκείνοι τους θέλουν σύντομα. Οι δικοί μας μιλούν για «διακεκαυμένες ζώνες» και για «ασαφή τοπία»…
πηγη