Με το παρόν ξεκινώ μία προσπάθεια να εξετάσω το σενάριο "σηκώνουμε όλοι τα μετρητά μας από τις τράπεζες", καθώς υπάρχουν σχετικές προτροπές από άλλα μπλογκ, βίντεο στο ΥΤ κλπ. Καθώς...
.. δεν είμαι επαγγελματίας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, πρέπει να θυμηθώ πράγματα που στη θεωρία διάβασα πολλά χρόνια πριν, να ελέγξω τι ισχύει, ειδικά σε συντελεστές, μεγέθη κλπ, και μετά να τα συνδέσω και να τα γράψω και με κατανοητό τρόπο. Παρατηρήσεις, ερωτήσεις, σχόλια ευπρόσδεκτα!
Να δώσω πρώτα μερικά νούμερα και στοιχεία, για να ξέρουμε για τι μιλάμε. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), στο τέλος Μαρτίου κυκλοφορούσαν τραπεζογραμμάτια ευρώ συνολικής αξίας 797 δις ευρώ (Πηγή: Πίνακες ΕΚΤ) και μάλιστα είχαν μαζέψει λίγη ρευστότητα από το τέλος του 2009 (806 δις τότε). Λεπτομέρια: Συχνά, στο χρήμα σε φυσική μορφή (τραπεζογραμμάτια και κέρματα δλδ) αναφερόμαστε με τον όρο Μ0.
Υπενθυμίζω ότι σύμφωνα με την Γενική Τεκμηρίωση για τα Μέσα και τις Διαδικασίες Νομισματικής Πολιτικής του Ευρωσυστήμα
<<Για να επιτυγχάνει τους σκοπούς του, το Ευρωσύστημα διαθέτει μια σειρά από μέσα νομισματικής πολιτικής. Διενεργεί πράξεις ανοικτής αγοράς, παρέχει πάγιες διευκολύνσεις και απαιτεί από τα πιστωτικά ιδρύματα να τηρούν υποχρεωτικά ελάχιστα αποθεματικά σε λογαριασμούς στο Ευρωσύστημα. >>
Αυτά λοιπόν είναι τα "όπλα" της νομισματικής πολιτικής. Αυτή τη στιγμή, τα υποχρεωτικά αποθεματικά είναι 2% μόνο (ξεχάστε το 10% που συνήθως αναφέρεται στο τι κρατάει κάθε εμπορική τράπεζα, στο πλαίσιο του κλασματικού συστήματος αποθεματικών - fractional reserve system). Το σύνολο μετρητών και των καταθέσεων όψεως και ταμιευτηρίου (που μπορεί κάποιος να τις σηκώσει άμεσα δλδ) συμβολίζεται με το Μ1.
Για να πω την αλήθεια, περίμενα να δω μεγαλύτερο ποσοστό, αλλά καθώς είχα σκοπό αρχικά να γράψω παίρνοντας σαν παράδειγμα την ΕΤΕ, είδα στον ισολογισμό της που περιλαμβάνεται στο (αρκετά φρέσκο) Ετήσιο Δελτίο του 2009 ότι εκεί σε σύνολο υποχρεώσεων προς πελάτες (δλδ καταθέσεις) 70.4 δις σε επίπεδο ομίλου, οι υποχρεωτικές καταθέσεις ήταν σκάρτα 3, ενώ στο ταμείο ήταν άλλο ένα (σκάρτο και αυτό) δις.
Για να το εμπεδώσετε: Για καταθέσεις 70 δις, στα ταμεία έχουν μόνο 1, και μιλάμε για την παραδοσιακά συντηρητική ΕΤΕ, με τους πολλούς πελάτες λιανικής και τις άφθονες και εφοδιασμένες με μετρητά ΑΤΜ στις 31 Δεκεμβρίου του 2009, με τριήμερο αργίας να ακολουθεί.
Τα παραπάνω μας λένε χονδρικά ότι θεωρητικά το ανώτατο ποσό που θα μπορούσαν να δανείσουν οι τράπεζες, αν το σύνολο των χαρτονομισμάτων ήταν στα χέρια τους και κυκλοφορούσαμε όλοι με χρεωστικές κάρτες στις 31 Μαρτίου ήταν 818 δις / 2% = 40,9 ΤΡΙΣ ευρώ (το γιατί κάνω τη διαίρεση αποδεικνύεται εύκολα με φθίνουσες γεωμετρικές ακολουθίες).
Φυσικά, δεν είναι το σύνολο των κυκλοφορούντων ευρώ στις τράπεζες. Αλλά και αν βγάλουμε τα κέρματα και άλλα 100 δις σαν κυκλοφορούντα (και λίγα λέω), τότε πάλι έχουμε 697 / 2% = 23.2 δις ευρώ διαθέσιμα για να δανειστούν (ή να τοποθετηθούν σε τίτλους).
Προφανώς, αν "χρειαστεί" ρευστότητα με την ευρεία έννοια (Μ2, Μ3 ή ΜΖΜ δλδ) το σύστημα, η ΕΚΤ μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιο από τα όπλα της για να την παρέχει στο σύστημα και αφού τα εξαντλήσει να πάει σε εκτύπωση "φρέσκου" χρήματος.
Πάμε λοιπόν τώρα να δούμε τι θα συνέβαινε αν "όλοι" πήγαιναν να σηκώσουν τα λεφτά τους από τις τράπεζες, σύμφωνα με τις προτροπές.
Φυσικά, το "όλοι" δεν λέγεται κυριολεκτικά, καθώς καταθέτες είναι και επιχείρησεις που κάνουν καθημερινά συναλλαγές και αρκετά λεφτά είναι σε προθεσμιακές καταθέσεις, δλδ για να πάρεις πρέπει να σπάσεις τη συμφωνία σου που, εκτός από τη συνήθη ποινή για το σπάσιμο, με τους συνήθης όρους συναλλαγών είναι και στη διακριτική ευχέρια της τράπεζας (pacta sund serventa, άλλωστε), αλλά δεν έχω δει περαιτέρω ανάλυση. Χάριν απλουστεύσεως, όμως, ας πούμε ότι πράγματι όλοι οι ιδιώτες πελάτες της μητρικής ΕΤΕ (όχι επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες), πάνε να σηκώσουν τα λεφτά τους... μιλάμε για 48 δις ευρώ. Πέραν του ότι θα βρούν περίπου 0,65 (εδώ είναι στοιχεία της μητρικής, παραπάνω έχω βάλει όλον τον όμιλο), θα πρέπει η ΕΤΕ να βρει άλλα 47 για να τους πληρώσει... πως θα τα βρεί;
Εδώ έχουμε δύο ζητήματα: το θέμα της επιμελητείας, άντε δλδ να βρεις σε χαρτονόμσμα το 6% όλων των ευρώ που κυκλοφορούν παγκοσμίως, και φυσικά, το τι θα γίνει στον ισολογισμό της, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του παθητικού φεύγει και πρέπει ή να αντικατασταθεί ή να μειωθεί το ενεργητικό (ή συνδυασμός των δύο, φυσικά).
Το πρόβλημα της επιμελητείας δεν με απασχολεί εδώ, μιλάμε πάντως για καραβιές χαρτονομισμάτων.
Για το τι θα γίνει στον ισολογισμό, θα χρειαστούμε δεύτερο μέρος.
Συνεχίζεται...
Λίνδιος
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου