Τετάρτη 18 Μαΐου 2011

"Βλέπουν" Αγαθονήσι - Φαρμακονήσι σαν Ίμια



Αμφισβήτηση της κυριαρχίας στο Φαρμακονήσι και το Αγαθονήσι από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, αποκαλύπτει απόρρητο τηλεγράφημα που έφερε στο φως το WikiLeaks.
Ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα επισημαίνει στο τηλεγράφημα ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών υποστήριξε πως "η κυριαρχία αυτών των βράχων -Φαρμακονήσι και Αγαθονήσι- ήταν υπό αμφισβήτηση, όπως τα Ίμια, και οι Έλληνες επιλέγουν συγκεκριμένα θέματα για να κινητοποιήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, αντί να ασχοληθούν με συνολικό τρόπο για τα θέματα του Αιγαίου".

Σε διπλό ταμπλό οι ΗΠΑ
Ενώ τον Ιούνιο του 2009 ο Αχμέτ Νταβούτογλου χρωμάτιζε "γκρίζα" το Αγαθονήσι και το Φαρμακονήσι, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έπαιζαν διπλό παιχνίδι.
Συγκεκριμένα, από τη μια πλευρά διαβεβαίωναν την Ελλάδα για το δίκαιο των θέσεών της, καλώντας την να μην απαντά προκλητικά στις τουρκικές υπερπτήσεις, και από την άλλη καλούσαν την Άγκυρα να παύσει τις υπερπτήσεις επειδή ενίσχυαν τα ελληνικά επιχειρήματα στο Αιγαίο. 
Όπως προκύπτει από εµπιστευτικό τηλεγράφηµα από την αµερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα, που δημοσιεύουν τα "Νέα", ο Αµερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα Τζέιµς Τζέφρι λέει στον στρατηγό ότι πολλά από τα επιχειρήµατα της Τουρκίας σχετικά µε το καθεστώς του εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο έχουν ουσία.
Ωστόσο, επισημαίνει ότι "η αµφισβήτηση της κυριαρχίας δύο κατοικηµένων νησιών, του Αγαθονησίου και του Φαρµακονησίου, δεν εξυπηρετεί την Τουρκία". Υποστηρίζει ότι οι τουρκικές υπερπτήσεις πάνω από αυτά τα νησιά είναι εναντίον των στόχων της Τουρκίας κι αυτό επειδή ενισχύουν τα ελληνικά επιχειρήµατα ότι όλες οι τουρκικές αντιρρήσεις στις "διεκδικήσεις της Ελλάδας στο Αιγαίο δεν πρέπει να λαµβάνονται υπ’ όψιν".
Το φταίξιμο στον αδικοχαμένο Ηλιάκη
Το ίδιο θέµα έθεσε και στον Τούρκο ΥΦΥΠΕΞ Ερτουγρούλ Απακάν, με τον Τούρκο αξιωµατούχο να φέρεται ενοχληµένος από την έγερση του θέµατος των υπερπτήσεων από τους Αµερικανούς και να λέει ότι θα ερευνήσει τον "ισχυρισµό".
Μάλιστα διαµαρτύρεται για την αποτυχία της Ελλάδας να διαβουλεύεται µε την Τουρκία στη βάση των συµφωνηµένων µηχανισµών και εκφράζει την οργή του για το γεγονός ότι ελληνικό δικαστήριο καταδίκασε ερήµην του τον Τούρκο πιλότο για τη σύγκρουση τουρκικού µε ελληνικό πολεµικό αεροσκάφος που είχε ως αποτέλεσµα τον θάνατο ενός έλληνα πιλότου το 2006.
Αναφέρεται στον τραγικό θάνατο του σµηναγού Κώστα Ηλιάκη, ο οποίος σκοτώθηκε στις 23 Μαΐου 2006 ύστερα από θερµό επεισόδιο ελληνικών µε τουρκικά µαχητικά. Ο Τούρκος αξιωµατούχος υποστηρίζει, και όπως επισηµαίνει ο Τζέφρι "µπορεί να έχει δίκιο", ότι "τα ίχνη του ραντάρ και άλλα στοιχεία δείχνουν ότι το ελληνικό αεροσκάφος χτύπησε το τουρκικό F16 από πίσω» και ότι η δίκη ήταν "αναξιόπιστη".
Τηλεγραφήματα σε Ελλάδα - Τουρκία από ΗΠΑ
Στις 12 Ιουνίου του 2009, η Χίλαρι Κλίντον στέλνει εµπιστευτικό τηλεγράφηµα στην Αθήνα και την Άγκυρα, δίνοντας οδηγίες να επιδοθούν παράλληλα διαβήµατα στις δύο πρωτεύουσες, τα οποία θα καλούν τους Τούρκους να σταµατήσουν τις υπερπτήσεις των "κατοικηµένων νησιών των Δωδεκανήσων" και τους Έλληνες να µην τηρούν αµυντική στάση, η οποία "µπορεί να εκληφθεί ως προκλητική και να αυξήσει την πιθανότητα ενός ατυχήµατος".
Οι οδηγίες της Κλίντον για το διάβηµα στην Αθήνα είναι να καταστεί σαφές στην ελληνική πλευρά ότι οι Αµερικανοί δεν µπορούν να βοηθήσουν αν η Ελλάδα "συµπεριφέρεται µε προκλητικά επιθετικό τρόπο, όπως µε το να επιλέγει για στρατιωτικές ασκήσεις νησιά, τα οποία βάσει συνθηκών είναι αποστρατικοποιηµένα". Οι οδηγίες για την Άγκυρα είναι να παύσουν οι υπερπτήσεις στο Αγαθονήσι και το Φαρµακονήσι.
Ήθελαν ρόλο στο διάλογο Τουρκίας - Ελλάδας
Οι Αµερικανοί, όπως ανέφερε πρεσβευτής τους στην Αθήνα Ντάνιελ Σπέκχαρντ στην Ντόρα Μπακογιάννη, είναι έτοιµοι να παίξουν υποστηρικτικό ρόλο στην προσπάθεια διαλόγου ανάμεσα στις δύο χώρες.
Η Ελληνίδα ΥΠΕΞ του απάντησε ότι για να υπάρξει πρόοδος πρέπει να δηµιουργηθεί νέα ατµόσφαιρα στις διµερείς σχέσεις και οι υπερπτήσεις δεν επέτρεπαν στην Ελλάδα να δείξει ευελιξία. Προτείνει ότι µια καλή ιδέα θα ήταν η τουρκική κυβέρνηση να αναθεωρήσει "το αναχρονιστικό casus belli". "Αυτό θα δηµιουργούσε ατµόσφαιρα η οποία θα µπορούσε να έχει ανταπόκριση από την τουρκική πλευρά", σηµειώνει.
Ο Σπέκχαρντ αντέτεινε πως µάλλον αυτό θα ήταν υπερβολικό βήµα και της µιλά για πράξεις της Ελλάδας που εκλαµβάνονταν ως "προκλητικές από την Τουρκία". "Δεν θα πέσω στην παγίδα των Τούρκων που βάζουν ακόµη µια µάρκα στο τραπέζι (τις υπερπτήσεις) και απαιτούν µια ουσιαστική ελληνική παραχώρηση για να αλλάξουν θέση", είπε στον αµερικανό διπλωµάτη.
Η Μπακογιάννη υπογράµµισε ότι δεν ήταν πολιτικά εύκολο για την ίδια και τον Κώστα Καραµανλή να συνεχίσουν να στηρίζουν την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, δεδοµένης της τουρκικής συµπεριφοράς, αλλά συνέχιζαν να το κάνουν επειδή πίστευαν πως αυτό ήταν το συµφέρον για όλους. Σε κάθε περίπτωση, καταλήγει, "οι υπερπτήσεις πρέπει να σταµατήσουν" πριν να υπάρξει οποιαδήποτε πρόοδος.
Έκριναν υπερβολικές τις ελληνικές διεκδικήσεις
Ο Αµερικανός πρεσβευτής στην Αγκυρα Τζέιµς Τζέφρι σε εµπιστευτικό τηλεγράφηµα τον Ιανουάριο του 2009 µοιράζεται τις σκέψεις του για το Αιγαίο, ύστερα από το νέο σηµείο έντασης που παρατηρείται µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και είναι το επιχείρηµα της Άγκυρας ότι ο Αϊ-Στράτης είναι αποστρατικοποιηµένη ζώνη.
Στο τηλεγράφηµα σηµειώνει πως οι ΗΠΑ δεν χάρηκαν καθόλου που το ΝΑΤΟ αποφάσισε να συµµετάσχει στην άσκηση «Τολµηρός Τοξότης» (ήταν αυτή που προκάλεσε την πρώτη τουρκική αντίδραση για τον Αϊ-Στράτη το 2007, µε αποτέλεσµα τη µαταίωσή της) παρότι, όπως παραδέχεται, αρχικά οι Αµερικανοί κατάφεραν να µετριάσουν την τουρκική αντίδραση.
Ωστόσο, γράφει, "στόχος µας πρέπει να είναι να εµποδίσουµε τις δύο πλευρές από το να προκαλούν η µία την άλλη". Αναφέρει ως πρόβληµα τις τουρκικές υπερπτήσεις πάνω από το Αγαθονήσι και το Φαρµακονήσι, για το στάτους των οποίων η αµερικανική πλευρά τάσσεται µε τα επιχειρήµατα της Αθήνας.
Στο ίδιο τηλεγράφηµα ο αµερικανός πρεσβευτής αναλύει τα επιχειρήµατα της ελληνικής πλευράς στο Αιγαίο και καταλήγει ότι οι «ισχυρισµοί» πως µε βάση διάφορες συµφωνίες του 1930 και τη Συνθήκης του Παρισιού το Αιγαίο έχει µοιραστεί ανάµεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία είναι «ασαφείς», ενώ σηµειώνει ότι η Ελλάδα έχει "υπερβολικές διεκδικήσεις επί της υφαλοκρηπίδας, που προκύπτουν από τη Σύµβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας".
Καταλήγει ότι η διένεξη για την υφαλοκρηπίδα «αποτελεί έναν πραγµατικό λόγο διεκδίκησης των δικαιωµάτων της Τουρκίας στο Αιγαίο, σε περίπτωση που βρεθεί πετρέλαιο ή φυσικό αέριο».
Οι Τούρκοι φέρονται σαν παιδιά στο Αιγαίο
Σε γεύμα του με τον Ντάνιελ Σπέκχαρντ τον Φεβρουάριο του 2009, ο αρχηγός του ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Δηµήτριος Γράψας, διαμαρτύρεται για τη συμπεριφορά της Τουρκίας.
Επισήμανε ότι η Τουρκία ήταν “απειλή ασφαλείας” για την Ελλάδα, όπως προκύπτει από απόρρητο τηλεγράφημα του Αμερικανού πρεσβευτή στην Αθήνα.
"Αυτό επηρεάζει τι αγοράζει η Ελλάδα, πώς η Ελλάδα οργανώνει και αναπτύσσει τις δυνάµεις της και αν η Ελλάδα µπορεί να διαθέτει επιπλέον δυνάµεις σε ειρηνευτικές αποστολές", σημείωνε, με τον Αμερικανό πρεσβευτή να του απαντά πως δεν συμφωνεί.
Τότε ο Δημήτριος Γράψας σηµείωσε ότι ήθελε να κρατήσει την ένταση µε τους Τούρκους σε χαµηλό επίπεδο, αλλά "οι Τούρκοι το έκαναν πολύ δύσκολο", αναφέροντας ότι «οι Τούρκοι φέρονται σαν παιδιά στο Αιγαίο, επιδεικνύοντας πατριωτική υπερβολή», και υπενθυµίζοντας, ότι ο ίδιος και το ΓΕΕΘΑ ήταν "ώριµοι και θα δρούσαν υπεύθυνα".
Εξέφρασε την άποψη ότι "τα µεγάλα θέµατα που µας χωρίζουν είναι εθνικά και πρέπει να λυθούν σε πολιτικό επίπεδο". Το µόνο που µπορούν να κάνουν οι ένοπλες δυνάµεις, υποστήριξε, είναι να δηµιουργήσουν τις συνθήκες ώστε να µπορέσουν οι πολιτικοί να λύσουν τα προβλήµατα, αλλά, "στην Τουρκία οι πολιτικοί είναι απρόθυµοι να έρθουν σε αντιπαράθεση µε τον τουρκικό στρατό µε µια τέτοια ατζέντα".