Για την Ελλάδα, μπρός γκρεμός και πίσω Ιράν

Του John Daly 
για την ιστοσελίδα Οil Price 

Ο κύβος ερρίφθη. Στις 23 Ιανουαρίου οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν για την απαγόρευση της εισαγωγής ιρανικού πετρελαίου από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, στα πλαίσια των κυρώσεων που σχεδιάζουν οι Δυτικοί εναντίον του Ιράν. Οι κυρώσεις στοχεύουν στο να πιεστεί το Ιράν και να διακόψει τις καταγγελλόμενες μυστικές επιδιώξεις του... για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων, υπό το πρόσχημα του μη στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματός του για εμπλουτισμό ουρανίου.

Τα μέτρα που έχουν εγκριθεί από τους ευρωκράτες των Βρυξελλών περιλαμβάνουν την άμεση απαγόρευση της υπογραφής νέων συμβάσεων προμήθειας για ιρανικό πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου για τα διυλιστήρια των κρατών-μελών της ΕΕ. Οι δε υφιστάμενες συμβάσεις σταδιακά θα εκπνεύσουν μέχρι την 1η Ιουλίου, οπότε και δεν θα υπαρξουν νέες. Η ΕΕ αγοράζει σήμερα περίπου το 20% των εξαγωγών πετρελαίου του Ιράν. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι το εμπάργκο της ΕΕ θα οδηγήσει στην μείωση της ποσότητας πετρελαίου στην ευρωπαϊκή αγορά κατά 600.000 βαρέλια περίπου την ημέρα.

Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι η ΕΕ πάγωσε και τις συναλλαγές των κρατών-μελών της με την κεντρική τράπεζα του Ιράν.

Η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, Hillary Clinton, και ο υπουργός Οικονομικών, Timothy Geithner, δεν έπαψαν στιγμή να εγκωμιάζουν την σοφία που ενέπνευσε την απόφαση της ΕΕ, αποκαλώντας την "ένα νέο αποφασιστικό βήμα στη διεθνή προσπάθεια να αυξηθεί δραματικά η πίεση στο Ιράν".

Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, William Hague, ήταν σε εξίσου αυτάρεσκη διάθεση, όταν δήλωνε σε δημοσιογράφους ότι τα μέτρα ήταν μέρος "μιας άνευ προηγουμένου δέσμης κυρώσεων". "Θεωρώ", είπε ο Hague, "ότι η δήλωση αυτή δείχνει την αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της διεθνούς κοινότητας, στο θέμα αυτό. Είναι απολύτως ορθή η επιλογή μιας τέτοιας τακτικής, μετά από τις συνεχείς παραβιάσεις των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ από το Ιράν, και μετά από την άρνησή του να έρθει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό του πρόγραμμα"!

Ωστόσο, η απόφαση αυτή της ΕΕ δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως ληγμένη υπόθεση, καθώς οι Έλληνες ευρωβουλευτές άσκησαν έντονες πιέσεις παρασκηνιακά, μήπως κατορθώσουν να εμποδίσουν την ψήφιση των μέτρων. Η άποψη για τις κυρώσεις είναι πολύ διαφορετική εάν δει κανείς το ζήτημα από την πλευρά της Αθήνας. Από τα επίπεδα7% - 25% που κυμαίνονταν οι εισαγωγές ιρανικού αργού πετρελαίου στην Ελλάδα τους πρώτους μήνες του 2011, εκτινάχθηκαν τους υπόλοιπους μήνες πάνω από 35%.Μεσοσταθμικά για το 2011, η εξάρτησή της Ελλάδας από τις εισαγωγές ιρανικού μαύρου χρυσού ήταν πάνω από 32%. Η αιτία εντοπίζεται στα πιστωτικά προβλήματα που άρχισαν να αντιμετωπίζουν τα ελληνικά διυλιστήρια, όταν όλο και περισσότερες τράπεζες - παραδοσιακοί συνεργάτες τους - σταμάτησαν να τα χρηματοδοτούν, με αποτέλεσμα να στραφούν προς την Τεχεράνη.

Και αυτό καθώς, αντίθετα από άλλους παραγωγούς πετρελαίου, το Ιράνπροκειμένου να αυξήσει κατακόρυφα τις εξαγωγές του στην Ευρώπη, δέχεται παραγγελίες με πίστωση. Δέχεται, δηλαδή, να πληρώνεται ακόμη και 6 μήνες μετά την παραλαβή των φορτίων, όταν το αντίστοιχο διάστημα που επιτρέπουν άλλοι προμηθευτές είναι πολύ μικρότερο. Αυτό αποτελεί μια πραγματική σανίδα σωτηρίας για την Ελλάδα, εν μέσω της τρέχουσας δημοσιονομικής κρίσης που διέρχεται.

Κατά συνέπεια, το ζήτημα εφοδιασμού της χώρας με ιρανικό πετρέλαιο συζητήθηκε σε μια σειρά από υψηλής διαβάθμισης συναντήσεις στην Αθήνα, πριν από την ψηφοφορία της ΕΕ, σε μια αγωνιώδη προσπάθεια να βρεθούν εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού. Το βασικό ερώτημα ήταν: Ποιός θα καλύψει τις ποσότητες που η Ελλάδα εισάγει αυτή τη στιγμή από το Ιράν, και με ποιους όρους;

Ήταν, επομένως, αναμενόμενο το γεγονός ότι η Ελλάδα άσκησε παρασκηνιακά έντονες πιέσεις στις Βρυξέλλες, προσπαθώντας να πείσει τους εταίρους της στην ΕΕ να κλιμακώσουν την προτεινόμενη απαγόρευση εισαγωγών από το Ιράν σταδιακά, σε διάστημα οκτώ μηνών, παρέχοντας έτσι σε χώρες όπως η Ελλάδα επιπλέον χρόνο ώστε να βρουν εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού.

Αλλά οι πολιτικοί της ΕΕ αντιλήφθηκαν πού στόχευε η εμμονή αυτή της Ελλάδας. Ένας διπλωμάτης της ΕΕ, μιλώντας μακριά από μικρόφωνα, δήλωσε: "Είναι αδιανόητο η Ελλάδα, δρώντας ανεξάρτητα, να προσπαθεί να παρεμποδίσει την απαγόρευση των εισαγωγών! Πρόκειται για κλασικό παράδειγμα μικροπολιτικής τακτικής, ένα από τα πολλά που βλέπει κανείς μέσα στην ΕΕ, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, πρέπει να διασφαλιστεί η βέβαιη και αδιαπραγμάτευτη απαγόρευση εισαγωγών πετρελαίου από την ΕΕ, έτσι ώστε το Ιράν να μην έχει διεξόδους και να μην βγει αλώβητο από αυτή τη διαδικασία"!

Τελικά, οι κυρώσεις ψηφίστηκαν με την απαιτούμενη ομοφωνία.

Έλληνες αξιωματούχοι, που είχαν πρόσβαση στο περιεχόμενο των διαβουλεύσεων, δήλωσαν σε δημοσιογράφους ότι οι πλέον πιθανές εναλλακτικές πηγές για εισαγωγές πετρελαίου φαίνονται να είναι, στην παρούσα φάση, κάποια άλλα κράτη γύρω από τον Περσικό Κόλπο και η Λιβύη. Σε μια προσπάθεια να προετοιμαστεί για το χειρότερο πιθανό σενάριο, το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ανέθεσε ήδη στην εταιρείαΕλληνικά Πετρέλαια Α.Ε. (EΛΠE), την μεγαλύτερη εταιρεία διύλισης πετρελαίου στην Ελλάδα, οι περισσότερες μετοχές της οποίας ανήκουν στο ελληνικό κράτος, να προετοιμάσει μια εξαμηνιαία πρόβλεψη, ώστε να εξασφαλιστεί η ομαλή τροφοδοσία της αγοράς μέχρι τον Ιούνιο.

Άλλα νοτιοευρωπαικά κράτη-μέλη της ΕΕ, τα οποία κινδυνεύουν να απειληθούν από τις "παράπλευρες απώλειες" του εμπάργκο της ΕΕ στο ιρανικό πετρέλαιο, συμπεριλαμβάνουν την Ιταλία και την Ισπανία, αλλά και το ένα μη κράτος-μέλος της ΕΕ, την Τουρκία. Οι εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου μόνο από Ελλάδα και Τουρκία, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, καταλαμβάνουν περίπου το 80% της ζήτησης ιρανικού πετρελαίου στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2011, το ιρανικό πετρέλαιο αντιπροσώπευε το 34,2 % των συνολικών εισαγωγών πετρελαίου στην Ελλάδα, το 14,9 % στην Ισπανίαςκαι το 12,4 % στην Ιταλία. Αυτό το γνωρίζουν καλά οι ευρωκράτες των Βρυξελλών, καθώς επίσης και το γεγονός ότι και οι τρεις αυτές χώρες αντιμετωπίζουν αυτή τη στιγμή οξύτατη χρηματοοικονομική κρίση.

Είναι φυσικό, επομένως, οι συζητήσεις γύρω από το εμπάργκο στο ιρανικό πετρέλαιο να έχουν γίνει όλο και περισσότερο συνυφασμένες με τις ευρύτερες διαπραγματεύσεις της Αθήνας με την ΕΕ με στόχο την αντιμετώπιση της κρίσης στην Ευρωζώνη, και με τη δέσμη των μεταρρυθμίσεων που έχει συμφωνηθεί ως αντάλλαγμα για ένα σχέδιο διάσωσης 170 δισ. δολαρίων.

Έτσι, ενώ οι Βρυξέλλες θέλουν να καταφέρουν ένα οδυνηρό πλήγμα στην Τεχεράνη, την ίδια στιγμή θα νιώσουν αυτό τον πόνο οι Έλληνες, Ισπανοί και Ιταλοί πολίτες, και εν τέλει, όλοι οι φορολογούμενοι πολίτες της ΕΕ, αφού οι αρνητικές επιπτώσεις από τις κυρώσεις εναντίον του Ιράν θα προστεθούν σε αυτές των δανείων της ΕΕ για την στήριξη των οικονομιών της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Ιταλίας.

Πολιτική/οί να σου πετύχει...

Πηγή