Η μεγαλύτερή μας προσφορά στον κόσμο: Το Δυτικό ελληνικό (Χαλκιδικό) αλφάβητο.

Μια γλώσσα που αριθμεί βίο 40 αιώνων όπως η ελληνική, είναι φυσικό στο πέρασμα του χρόνου να έχει υποστεί μεταβολές στους φθόγγους που συνθέτουν τον τρόπο προσφοράς, στη γραμματική και στη συντακτική δομή, στην έκφραση. Οι μεταβολές αυτές όμως δεν ήταν τόσες και τέτοιες που να αλλοιώσουν τη δομική...
φυσιογνωμία της ελληνικής σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο Έλληνας να αδυνατεί να πλησιάσει και να κατανοήσει περισσότερο ή λιγότερο, ένα αρχαίο κείμενο με μικρή προσπάθεια και κατάλληλη καθοδήγηση.

Ενώ η γλώσσα όμως εξελίσσεται συνεχώς, η γραφή έχει την τάση να μεταβάλλεται ή να μην παρακολουθεί τη γλώσσα στο ρυθμό εξελίξεώς της. Παράδειγμα το σημερινό αλφάβητό μας. Το παλαιό μυκηναϊκό αλφάβητο ήταν συλλαβικό και δύσχρηστο.

Έτσι λοιπόν οι Έλληνες γύρω στον 10ο π.Χ. αιώνα, παίρνουν από τους Φοίνικες τη
συμφωνογραφική γραφή που ήταν οικονομικότερη και πιο εύχρηστη της συλλαβογραφικής. Φυσικά, το γεγονός ότι οι Έλληνες δανείστηκαν ορισμένα σύμβολα από τους Φοίνικες και τα χρησιμοποίησαν σαν πρώτη ύλη για τη μετάβαση από τη συλλαβογραφική στην αλφαβητική γραφή δεν σημαίνει τίποτε το μειωτικό για τον ελληνικό πολιτισμό.

Αλλά δεν αρκούνται σ΄ αυτό. Επινοούν για πρώτη φορά στην ιστορία της γραφής τη δήλωση των φωνηέντων, αυτών δηλαδή που αποτελούν τη βάση της συλλαβής και της γλώσσας γενικότερα. Επινοούν ακόμη μερικά σύμφωνα που χρειάζονται στην ελληνική και φτάνουν στη δημιουργία της πρώτης πραγματικά αλφαβητικής γραφής.

Πρόκειται για την ίδια γραφή που, με τη μορφή του Δυτικού ελληνικού (Χαλκιδικού) αλφάβητου, εξελίχθηκε σε αυτό που ονομάζουμε λατινικό αλφάβητο, ένα αλφάβητο που μέσω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και των λατινογενών (ρωμανικών) εθνών και γλωσσών πέρασε σε ευρύτερη χρήση ανά τον κόσμο. Συγκεκριμένα, στην Πιθηκούσα (Pithecusae), τη σημερινή νήσο Ίσκια (Ischia), έφθασαν το 770 π.Χ. περίπου οι Έλληνες από τις πόλεις της Εύβοιας Χαλκίδα, Ερέτρια και Κύμη.

Αποβιβάστηκαν στο νησί και το ονόμασαν Πιθηκούσα ιδρύοντας συγχρόνως μια μικρή πόλη με το ίδιο όνομα . Η ετυμολογία του τοπωνυμίου μας οδηγεί στην παρουσία πιθήκων στο νησί εκείνη την περίοδο ή όπως συμφωνούν οι περισσότεροι επιστήμονες στα αγγεία – βάζα - πίθους (πιθάρια) που είχαν μαζί τους, οι πρώτοι έλληνες, για την μεταφορά των προϊόντων τους.

Από αυτούς διαδόθηκε σε όλη την Ιταλία το Χαλκιδικό αλφάβητο, που επί Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας καθιερώθηκε σε όλο το δυτικό κόσμο ως Ρωμαϊκό. Το Χαλκιδικό αλφάβητο περιείχε 7 γράμματα του λεγομένου πλέον λατινικού αλφαβήτου: C, D, F (δίγαμμα), L, P, R, και S! Τα αρχαιολογικά ευρήματα επιβεβαιώνουν παντοιοτρόπως ότι το ιδιότυπο «χαλκιδικό» αλφάβητο, στο οποίο το Σ γραφόταν ως C, το Δ ως D, το Ξ ως Χ, το Ρως R και το Υ ως U είναι το λατινικό (ετρουσκικό) αλφάβητο.

Το «Κύπελλο του Νέστορα» (φωτογραφίες) είναι ένα αγγείο από τη Ρόδο που βρέθηκε σε τάφο της νεκρόπολης της Πιθηκούσας. Το δισκοπότηρο έχει πάνω του χαραγμένο στο Ευβοϊκό (Χαλκιδικό) Αλφάβητο την πιο κάτω επιγραφή:
«Νέστορος [εἰμὶ] εὔποτ[ον] ποτήριο[ν]• ὃς δ’ ἂν τοῦδε π[ίησι] ποτηρί[ου] αὐτίκα κῆνον ἵμερ[ος αἱρ]ήσει καλλιστ[εφάν]ου Ἀφροδίτης».

«Του Νέστορα... το κύπελλο είναι καλό για να πίνεις. Αλλά όποιος πιει από το κύπελλο αυτό, αμέσως θα καταληφθεί από την επιθυμία έρωτα για την όμορφη στεφανωμένη Αφροδίτη».

Το γαλλικό περιοδικό L’Express International, (τεύχος 2611, 19.8.2001), περιέχει εκτενή αναφορά στον Ελληνικό Πολιτισμό και στο πόσα του οφείλει η σημερινή Δύση. Πρώτη οφειλή κατά την αξιολόγηση, το αλφάβητο.

Κατ΄ εξοχήν καλλιεργημένη γλώσσα είναι η ελληνική ή οποία, αφού σμιλεύτηκε επί 30 και πλέον αιώνες στην έκφραση των λεπτών εννοιών του πολιτικού λόγου και των πολιτειακών θεσμών, σύνθετων εννοιών του ευαγγελικού λόγου και της πατερικής θεολογίας, καθώς και των βαθιών στοχαστικών εννοιών του αρχαίου δράματος, της πεζογραφίας και της ποίησης.

Δεν είναι, βέβαια, τυχαίο ότι η διεθνής επιστημονική γλώσσα σχημάτισε –και σχηματίζει και σήμερα - τους περισσότερους όρους σε διάφορους τομείς της επιστήμης (ιατρική, φυσική, φιλολογία, φιλοσοφία, θεολογία, τεχνολογία, κ.α.) καταφεύγοντας σε ελληνικές ρίζες, λέξεις ή συστατικά.

Χιλιάδες λέξεις του διεθνούς λεξιλογίου, που οι απλοί ομιλητές της αγγλικής, της γερμανικής ή της ιαπωνικής ούτε καν το υποψιάζονται, κατά κανόνα, ότι είναι ελληνικά δάνεια στη γλώσσα τους. Από τις166.724 αγγλικές λέξεις που περιλαμβάνονται στο αγγλικό λεξικό του Webster, υπολογίζεται ότι οι35.136 λέξεις είναι ελληνικές ή ελληνογενείς.

Στο εξώφυλλό του γράφει: «η Ελλάς, της οφείλουμε τα πάντα, αλφάβητο, δίκαιον, δημοκρατία, θέατρο, αθλητισμό, φιλοσοφία, μαθηματικά, ιατρική, ηθική, αστρονομία, τέχνη...».

Βεβαίως, σύμφωνα με την κοινώς αποδεκτή θέση της γλωσσολογίας, το λατινικό αλφάβητο αποτελεί εξέλιξη του δυτικού ελληνικού-χαλκιδικού αλφαβήτου, δηλ. του αλφαβήτου που μετέφεραν οι Χαλκιδείς στη Ν. Ιταλία.
Οι Γάλλοι στο περιοδικό τους επισημαίνουν ακριβώς αυτό, ότι δηλαδή το αλφάβητο που χρησιμοποιούν έχει ελληνική προέλευση!

Ιωνικό αλφάβητο:
Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω.

Χαλκιδικό αλφάβητο:
Α Β Γ Δ Ε F Ζ Η (= h ) Θ Ι Κ L Μ Ν Ο Π Q Ρ Σ Τ Υ Χ (=ξι) Φ Ψ (=χι).



Στέλιος Χαρ. Λαζαράκης


ramnousia