Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2011

Γερμανική σφραγίδα και διζωνική ΕΕ με τη συνδρομή της βρετανικής διπλωματικής τέχνης


Του Γιάννου Χαραλαμπίδη

Ποιο είναι το πακέτο των μέτρων για τη διάσωση της ευρωζώνης και πώς θα ισχύσει Συνθήκη των 17, εντός της Συνθήκης της ΕΕ:


ΠΑΚΕΤΟ ΜΕΤΡΩΝ
Πώς θα λειτουργεί το δημοσιονομικό συμβόλαιο
Οι Γερμανοί έβαλαν τη σφραγίδα τους....
και οι Βρετανοί την... τέχνη τους στη χθεσινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες. Στη λογική και πρακτική εφαρμογή ενός «παιγνίου ισχύος» που κατέληξε στο «win - win situation», στην εξής βάση: Πρώτο, η Γερμανία δεν θεσμοθετεί την αυστηρή δημοσιονομική πολιτική της μέσω των 27 και δεν κατόρθωσε να αλλάξει τη Συνθήκη της ΕΕ. Όμως, θα το πράξει μέσω μιας Διακυβερνητικής Διάσκεψης των 17, συν όσων το επιθυμούν, επιβάλλοντας ταυτοχρόνως στον χώρο της ευρωζώνης τους όρους που το Βερολίνο επιθυμεί.

Δηλαδή της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας για όλους, με τιμωρητικά μέτρα. Δεύτερο, η Βρετανία δεν επιτρέπει στη Γερμανία και τον γαλλογερμανικό άξονα να οικοδομήσουν μια ΕΕ οικονομικής διακυβέρνησης όπως τη θέλουν, διότι το Λονδίνο μπορεί μεν να ισχυρίζονται πολλοί ότι είναι απομονωμένο, όμως βάζει φρένο στην περιφερειακή ολοκλήρωση, αρνούμενο να τεθεί κάτω από τον γερμανικό θεσμικό και οικονομικό έλεγχο, και το νέο υπό τη γερμανική επιρροή διευθυντήριο των Βρυξελλών.

Οι ζώνες
Εν ολίγοις, η Ευρώπη οικοδομείται επί τη βάσει δυο ζωνών. Εκείνης του ευρώ και εκείνης της ζώνης στην οποία κράτη όπως η Βρετανία, η Δανία και Σουηδία και η Ουγγαρία είτε θα μείνουν συνειδητά εκτός της ζώνης του ευρώ, είτε επί του παρόντος και παρότι είναι υποψήφια για την ευρωζώνη μέλη δεν θα συμμετάσχουν στη Διακυβερνητική των 17 κρατών της ευρωζώνης. Θα έχουμε, λοιπόν, διζωνική Ευρώπη πολλαπλών ταχυτήτων. Στους 17 θα ακολουθήσουν στη Διακυβερνητική, της οποίας το αποτέλεσμα θα αποτελεί Συνθήκη εντός Συνθήκης, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Λετονία και η Λιθουανία, καθώς επίσης και η Δανία, παρότι έχει ρήτρα εξαίρεσης από την ευρωζώνη. Τρεις χώρες, η Σουηδία, η Ουγγαρία και η Τσεχία θα απαντήσουν μέσα στις επόμενες μέρες, εάν θα συμμετάσχουν στη Διακυβερνητική, αφού προηγουμένως οι κυβερνήσεις τους διαβουλευθούν με τα εθνικά κοινοβούλια.

Μικρή αναθεώρηση
Κάποιες από τις αποφάσεις των ηγετών της ευρωζώνης θα προωθηθούν μέσω μιας απλουστευμένης διαδικασίας επί τη βάσει του άρθρου 126, που αναφέρεται στη διαδικασία περί υπερβολικού ελλείμματος. Η «μικρή αναθεώρηση», όπως ονομάστηκε η διαδικασία της Διακυβερνητικής, δεν είναι επιβεβλημένο να τεθεί ενώπιον των εθνικών κοινοβουλίων ή δημοψηφισμάτων για να τεθεί σε ισχύ.

Το δημοσιονομικό συμβόλαιο
Το νέο «δημοσιονομικό συμβόλαιο», όπως αποκαλείται το γερμανικό πακέτο δημοσιονομικής πειθαρχίας, περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

1. Οι προϋπολογισμοί των κρατών-μελών θα υποβάλλονται εκ των προτέρων στις Βρυξέλλες και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δύναται να ζητά την αναθεώρησή τους πριν από την έγκρισή τους.

2. Το ετήσιο διαρθρωτικό έλλειμμα δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το 0,5% του ονομαστικού ΑΕΠ. Ο κανόνας αυτός θα προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν σε κάθε κράτος και θα λαμβάνεται υπόψη η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα. Οι χώρες των οποίων το χρέος είναι πολύ χαμηλότερο του 60% επί του ΑΕΠ θα μπορούν να διατηρούν υψηλότερα διαρθρωτικά ελλείμματα.

3. Οι κανόνες αυτοί θα ενσωματωθούν στις εθνικές νομοθεσίες συνταγματικώς και άλλως πως. Το ίδιο ισχύει και για το όριο του 3%. Ότι δηλαδή κανένα κράτος μέλος δεν θα μπορεί να καταγράφει δημοσιονομικό έλλειμμα πέραν του 3% επί του ΑΕΠ. Εάν δεν τηρούνται τα κριτήρια αυτά, θα ενεργοποιείται ένας αυτόματος διορθωτικός μηχανισμός. Το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει διαφορετικά, εάν το ενδιαφερόμενο κράτος συγκεντρώσει ποσοστό της τάξης του 85% υπέρ των θέσεών του.

Η επιτήρηση
Τώρα, σε ό,τι αφορά τις χώρες οι οποίες βρίσκονται σε επιτήρηση ως αποτέλεσμα υπερβολικού ελλείμματος, θα υποβάλουν ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου συγκεκριμένο πρόγραμμα, εντός του οποίου θα περιγράφονται λεπτομερώς οι απαραίτητες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Το πρόγραμμα θα τίθεται υπό έγκριση και θα υποβάλλεται σε αλλαγές. Σκοπός του είναι να εξασφαλίσει τη σταθερή πορεία των διαρθρωτικών αλλαγών, για να είναι επιτυχής η δημοσιονομική εξυγίανση.

Η θωράκιση της ευρωζώνης
Ως προς τα θέματα θωράκισης της ευρωζώνης, οι Γερμανοί απέρριψαν την άμεση εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), αλλά συναίνεσαν σε εναλλακτικά μέτρα, ενώ ταυτοχρόνως αποφασίστηκε όπως τεθεί σε ισχύ ώς τον Ιούλιο του 2012 η Συνθήκη για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), που θα αντικαταστήσει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ). Η Συνθήκη θα τεθεί σε ισχύ μόλις επικυρωθεί από τα κράτη μέλη, στα οποία αντιστοιχεί το 90% των κεφαλαιακών υποχρεώσεων. Η αύξηση του αποθεματικού θα φθάσει από τα 250 δις στα 550 δις ευρώ, ενώ θα μελετηθεί νέα ενίσχυσή του.

Μπορεί, λοιπόν, η Γερμανία να μην αποδέχθηκε την άμεση εμπλοκή της ΕΚΤ σε ό,τι αφορά τη δανειοδότηση των προβληματικών οικονομιών της ευρωζώνης, γιατί δεν επιθυμεί να επωμιστεί επιπρόσθετο κόστος, όμως αποδέχθηκε: α. την εμπλοκή μέσω τρίτου, δηλαδή μέσω του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Εν ολίγοις, η ΕΚΤ θα δανείσει περί τα 200 δις το ΔΝΤ, για να μπορεί αυτό με τη σειρά του να δανείζει τα προβληματικά κράτη μέλη της ευρωζώνης. β. τη μελέτη του ζητήματος του ευρωπαϊκού ομολόγου και την υποβολή εισήγησης, όπως επισήμανε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι, στο Συμβούλιο του Ιουνίου.

Κλίμα ηρεμίας και ΕΚΤ
Τα μέτρα αυτά έχουν ως στόχο να δημιουργήσουν κλίμα ηρεμίας στην αγορά και να θωρακίσουν, όσο είναι αυτό δυνατό, την ευρωζώνη. Υπάρχει, όμως, ο κίνδυνος να μην προκύψουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, οπότε η μοναδική διέξοδος θα είναι η εμπλοκή της ΕΚΤ, λόγω της μεγάλης οικονομικής ρευστότητας που διαθέτει, με δυο κυρίως τρόπους: 1. Αγορά ομολόγων. 2. Δανεισμό στο ΔΝΤ.

Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν συνιστούν απλές λογιστικές πράξεις οικονομικής και νομισματικής σταθερότητας, αλλά αποτυπώνουν ένα ευρύτερο παίγνιο ισχύος και συμφερόντων εντός της ΕΕ, που δημιουργεί εκ των πραγμάτων την Ευρώπη των πολλαπλών κύκλων και ταχυτήτων.
http://sigmalive.com/simerini/business/news/445921