Κυριακή 29 Απριλίου 2012

Ποιανού το λάκκο σκάβει η Άγκυρα;


Του Σάββα Καλεντερίδη Στο προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στον αποσταθεροποιητικό ρόλο που διαδραματίζει η Τουρκία του Ερντογάν, εντελώς διαφορετικό από τον επίσης αποσταθεροποιητικό ρόλο που έπαιζε επί δεκαετίες, με πρωταγωνιστές τους στρατιωτικούς και τους κεμαλιστές, και στις δυο περιπτώσεις με την υποστήριξη της Ουάσιγκτον. Αυτός είναι και ο λόγος που η Τουρκία, παρότι...
τόνιζε με έπαρση προς κάθε κατεύθυνση ότι ακολουθεί το δόγμα των μηδενικών προβλημάτων, αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα σχεδόν με όλες τις γειτονικές χώρες. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα της αμετροέπειας και του αλαζονικού τρόπου με τον οποίο ασκεί την εξωτερική της πολιτική η Τουρκία, είναι η ανεύθυνη, προσβλητική και εντελώς προκλητική στάση της απέναντι στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού η Άγκυρα φαίνεται αποφασισμένη όχι μόνο να αγνοήσει τις Βρυξέλλες, με αφορμή την επικείμενη κυπριακή προεδρεία, αλλά και να εφαρμόσει το λεγόμενο «Σχέδιο Β». Να σημειώσουμε ότι η Τουρκία, για να εξουδετερώσει στην πράξη ή να εξισορροπήσει τα πολιτικά αποτελέσματα της εισόδου της Κύπρου στην Ε.Ε., εν όψει της κυπριακής προεδρίας, απειλεί να προωθήσει το ζήτημα της αναγνώρισης του παράνομου κράτους των κατεχομένων κυρίως μέσα στους ισλαμικούς κόλπους, ενώ προετοιμάζεται να ανοίξει την πόλη της Αμμοχώστου, υπό τουρκική διοίκηση και πάντα αντίθετα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα οποία δεκαετίες τώρα γράφει στα οθωμανικά της τσαρούχια. Όμως η αμετροέπεια και η ανεύθυνη στάση που τηρεί η Τουρκία δεν περιορίζεται στο Κυπριακό και στο ζήτημα της Συρίας, θέμα στο οποίο αναφερθήκαμε στο προηγούμενο άρθρο μας. Επεκτείνεται στο Ιράκ, όπου η Τουρκία αναμειγνύεται με τον πλέον προκλητικό τρόπο στα εσωτερικά αυτής της χώρας, με αποτέλεσμα τη σφοδρή αντίδραση της κυβέρνησης Νουρί Αλ Μαλίκι. Συγκεκριμένα, λόγω της ανάμειξης της Τουρκίας στα εσωτερικά του Ιράκ, ανάμειξη που αρχίζει από την οργάνωση σε παραστρατιωτική και παρακρατική βάση των Τουρκομάνων, τον εξοπλισμό και την εκπαίδευση ομάδων που κάνουν πολιτικές δολοφονίες στη Βαγδάτη υπό την καθοδήγηση του καταζητούμενου αντιπροέδρου Αλ Χασίμι, μέχρι τη φιλοξενία του τελευταίου στην Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, ο σιίτης πρωθυπουργός του Ιράκ, Αλ Μαλίκι χαρακτήρισε πριν από λίγες ημέρες την Τουρκία ως «εχθρική χώρα». Και για να δοθεί πιο επίσημος τόνος στο όλο ζήτημα, στις 22 Απριλίου εκλήθη στο ιρακινό υπουργείο εξωτερικών ο πρέσβης της Τουρκίας στη Βαγδάτη, όπου του επιδόθηκε έντονο διάβημα διαμαρτυρίας για την εμπλοκή της Άγκυρας στα εσωτερικά ζητήματα του Ιράκ. Άλλο ένα δείγμα της τουρκικής αναίδειας ήταν το γεγονός ότι δυο ημέρες μετά, στις 24 Απριλίου, το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών κάλεσε τον επιτετραμμένο της πρεσβείας του Ιράκ στην Άγκυρα, για να του επιδώσει έντονο διάβημα διαμαρτυρίας με το οποίο απορρίπτει το αντίστοιχο διάβημα που επιδόθηκε στον Τούρκο πρέσβη στη Βαγδάτη. Και όλα αυτά, τη στιγμή που είναι εμφανές ότι η Τουρκία επεκτείνει την εμπλοκή της στα εσωτερικά του Ιράκ, αφού κατά την πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου του αυτόνομου Κουρδιστάν, Μεσούτ Μπαρζανί, στην Άγκυρα, σύμφωνα με δημοσιεύματα του τουρκικού αλλά και του κουρδικού τύπου, η τουρκική κυβέρνηση πρότεινε στον Κούρδο ηγέτη να υποστηρίξει την ανεξαρτησία του Κουρδιστάν, με αντάλλαγμα το 50% των εσόδων από τα τεράστια αποθέματα της περιοχής, για μια περίοδο 35 ετών (μέχρι το 2050). Εμείς από την πλευρά μας να υπενθυμίσουμε ότι το σχέδιο αυτό, της δημιουργίας δηλαδή ενός ανεξάρτητου Κουρδιστάν, που θα είναι εξαρτημένο από την Άγκυρα, είναι αμερικανικής εμπνεύσεως και επιχείρησε να το θέσει σε εφαρμογή ο Τουργκούτ Οζάλ, το 1991, για να αντιμετωπίσει τη σφοδρή αντίδραση του στρατού, που κορυφώθηκε με την παραίτηση του τότε αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Νετζίπ Τορουμτάι. Μετά από δυο χρόνια ο Οζάλ έπεφτε νεκρός, τις παραμονές σημαντικών πρωτοβουλιών που ήταν αποφασισμένος να πάρει, για να προχωρήσει στην πολιτική λύση του δικού του Κουρδικού, σε συνεννόηση με τον Ταλαμπανί, ο οποίος ήταν ο διαμεσολαβητής μεταξύ τουρκικού κράτους και του ΡΚΚ και του Αμπντουλλάχ Οτζαλάν. Το όλο θέμα φαίνεται ότι αξίζει της προσοχής μας, αφού ήδη η κυβέρνηση Ερντογάν έχει πραγματοποιήσει αρκετούς κύκλους συνομιλιών απ’ ευθείας με το ΡΚΚ, για την πολιτική λύση του Κουρδικού, συνομιλίες που απ’ ότι φαίνεται, παρά τις συνεχιζόμενες εχθροπραξίες, σε κάποιο βαθμό και επίπεδο συνεχίζονται. Μια άλλη εξέλιξη, που δείχνει ότι ο φάκελος του παλιού αμερικανικής εμπνεύσεως σχεδίου του Οζάλ ίσως να μην είναι και τόσο σκονισμένος, είναι η επίσημη επίσκεψη στην Ουάσιγκτον αντιπροσωπείας του Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας (BDP), που όλοι θεωρούν ότι είναι η βασική νόμιμη πολιτική πτέρυγα του ΡΚΚ, αποτελούμενη μεταξύ άλλων από τους βουλευτές Σελαχατίν Ντεμιρτάς και Γκιολτάν Κισανάκ (συμπρόεδροι του κόμματος, Ναζμί Γκιούρ και Αχμέτ Τουρκ, ο οποίος εκπροσωπεί και το Συνέδριο της Δημοκρατικής Κοινωνίας (DTK), του οποίου είναι και πρόεδρος. Η αντιπροσωπεία των Κούρδων της Τουρκίας συναντήθηκε με τον υφυπουργό εξωτερικών των ΗΠΑ, Φίλιπ Γκόρντον, ο οποίος είναι υπεύθυνος για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, με τον οποίον συζήτησαν διάφορα ζητήματα της περιοχής, μεταξύ των οποίων και η πολιτική λύση του Κουρδικού στην Τουρκία. Επίσης, στις δηλώσεις που έκανε ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς σε δημοσιογράφους στην Ουάσιγκτον, μετά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό υφυπουργό, ανέφερε ότι κατά τη συνάντηση συζητήθηκε το θέμα της πολιτικής επίλυσης του Κουρδικού, ενώ επέκρινε την πολιτική άρνησης της Άγκυρας απέναντι στους Κούρδους της Συρίας. Επίσης, ο Κούρδος πολιτικός αναφέρθηκε στις δηλώσεις Ερντογάν, σύμφωνα με τις οποίες αν το ΡΚΚ αφήσει τα όπλα, θα σταματήσουν και οι εναντίον του επιχειρήσεις των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. Ο Ντεμιρτάς ζήτησε από τον Τούρκο πρωθυπουργό να πει ξεκάθαρα αν θέλει να συνομολογηθεί μια κατάπαυση του πυρός, κάτι που θα ανοίξει το δρόμο για την ειρηνική επίλυση του Κουρδικού. Τέλος, ο πρόεδρος του Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση ότι το ΡΚΚ δεν πρόκειται να μεταλλαχθεί σε ένα κόμμα τύπου Χαμάς και απηύθυνε έκκληση προς τις χώρες της Δύσης να βγάλουν το ΡΚΚ από τις λίστες των τρομοκρατικών οργανώσεων, για να διευκολύνουν την ειρήνη και τις προσπάθειες που γίνονται για την πολιτική επίλυση του Κουρδικού. Είναι προφανές ότι κάτι κινείται στο Κουρδικό, στην κατεύθυνση του σχεδίου Οζάλ. Και επειδή έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν στο θέμα και έχουμε πει ότι το Κουρδικό είναι πολύ πιο σοβαρό ζήτημα κι από το ίδιο Παλαιστινιακό, αφού αλλάζει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή, τη ΝΑ Μεσόγειο, τον Καύκασο και το ίδιο το Αιγαίο, θα επανέλθουμε στο θέμα στο άρθρο μας της Κυριακής, με τις πιθανές επιπτώσεις εφαρμογής του ως άνω σχεδίου. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ