Δευτέρα 21 Μαΐου 2012

Η Σημασία της Ορθογραφίας


Γράφει ο Λίνδιος
Για τη σημασία της ιστορικής ορθογραφίας στην Ελληνική γλώσσα έχουν γραφεί τόμοι επί τόμων. Θα προσπαθήσω να κάνω μία σύνοψη, θεωρώντας δεδομένη, μολονότι εσφαλμένη όπως αποδεικνύεται από τα πράγματα, την επικράτηση του μονοτονικού.

Στην Ελληνική, την γλώσσα με την...
πλέον των τριών χιλιετιών καταγεγραμμένη ιστορία, τα περισσότερα λήμματα έχουν μακρά ιστορία. Παράλληλα, είναι μία γλώσσα με μηχανισμούς που επιτρέπουν τη δημιουργία πολλών συναφών λέξεων από ένα θέμα (π.χ. αιτούμαι - αίτηση - αιτών - αίτημα κλπ) αλλά και τη δημιουργία νέων λέξεων μέσα από τη σύνθεση (π.χ. λατομείο, πληροφορία, νηφομανής).

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, μολονότι έχουν χαθεί οι διαφορές στην προφορά των "ι" των "ο" και των "ε," αλλά και των διπλών συμφώνων, να είναι απαραίτητη η χρήση τους κατά την γραφή, αλλιώς χάνεται σημαντικότατο πληροφοριακό περιεχόμενο από τις λέξεις. Αν και δε νομίζω ότι χρειάζονται παραδείγματα για να φανεί αυτό ξεκάθαρα, θα αναφέρω μόνο τα επίθετα "έτοιμος" και "έτυμος." Αν μάλιστα μιλούσαμε για το πρώτο πληθυντικό του ουδετέρου και γράφαμε "έτιμα," θα είχαμε και το "αίτημα" σαν πιθανή εναλλακτική... μύλος!

Υπάρχει όμως και ακόμα ένας σημαντικός λόγος για να είμαστε ορθογράφοι: Όταν γράφουμε, ουσιαστικά είμαστε ο ένας εκ των συμβαλλομένων σε μία σχέση. Ο άλλος είναι ο αναγνώστης. Οφείλουμε να τον σεβόμαστε, διευκολύνοντάς τον να κατανοήσει ευκολότερα τι θέλουμε να πούμε. Επιπροσθέτως, σαν μπόνους, το να είμαστε ορθογράφοι μας επιτρέπει να κάνουμε και ορθογραφικά παίγνια (σημασμένα με κεφαλαίο για να δειχθεί το σκόπιμο του πράγματος), όπως τα "σοσιαλΗστης," "ευρωπΕΗ," "ενδΗκτικά."

Κλείνοντας δεν μπορώ παρά να αναφερθώ στην περίφημη ρήση του Αντισθένους "Αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψις" (Η καλή γνώση της πραγματικής εννοίας των λέξεων). Πως είναι δυνατόν να κατανοήσουμε ευχερώς και επαρκώς μία λέξη, εάν της αλλοιώσουμε το πληροφοριακό περιεχόμενο;
Λίνδιος

4 σχόλια:

Dimitris είπε...

Ὁλα καλὰ ὅσα γράφονται ὅμως ἡ "ἐπίσκεψη τῶν ὀνομάτων" δὲν ἀναφέρεται μόνο στὴν καλὴ γνώση τῶν ὀνομάτων ἀλλὰ σὲ κάτι πολὒ παραπάνω.."νὰ συνηθίζει κάποιος νά σκέπτεται πάνω στὰ ὁνόματα "ἐπὶ-σκέπτομαι" διαδικασία δηλαδή πολύ πιο δυναμικὴ καὶ ἀτελεύτητη σὲ σχέση μὲ ὅποια καλὴ γνώση ποὺ λειτουργεῖ περισσότερο στατικά καὶ σπάνια ἀναθεωρητικἀ.

Λίνδιος είπε...

Αρκετά συνηθισμένα ορθογραφικά και συντακτικά λάθη θα βρείτε εδώ:

http://www.ideografhmata.gr/forum/viewtopic.php?f=124&t=3478

Ανώνυμος είπε...

Λίνδιε, τελικά ούτε εσύ απέφυγες το ορθογραφικό λάθος.
Αυτό το "η" στην λέξη "επίσκεψης" βγάζει μάτι.

Λίνδιος είπε...

@Ανώνυμος: Έχεις απόλυτο δίκιο φίλε... μπράβο σου που το πρόσεξες.

Θα ζητήσω συγνώμη από τους αναγνώστες. Κάτι μεταξύ δαίμονος του τυπογραφείου και συνήθειας να γράφω "επίσκεψη" στη δημοτική. Πρέπει να απολύσω το διορθωτή μου μού φαίνεται!

@Διαχειριστή: Μπορεί να διορθωθεί το παραπάνω παρακαλώ ή ό,τι μπήκε μπήκε;

@Thimitris: Ευχαριστώ για την επισήμανση. Συμφωνούμε απολύτως. Η καλή γνώση προϋποθέτει εμβάθυνση και είναι φυσικά δυναμική διαδικασία. Η ρήση του Αντισθένους αναφέρεται έτσι και αλλιώς στην ετυμολογία.

Να σημειώσω ότι το κείμενο γράφτηκε με στόχο να είναι σύντομο και περιεκτικό, μέχρι 300 λέξεις, οπότε αναγκαστικά ήμουν περιληπτικός.