Ο πολιτισμός του αρχαίου Καζακστάν

-
Όταν σκέφτεται κανείς το παλαιό Καζακστάν, στο νου του έρχεται μια εικόνα από μελαμψούς νομάδες, ριψοκίνδυνους ιππευτές που καβάλα στα άλογά τους διασχίζουν ένα αχανές, επίπεδο τοπίο.


Ωστόσο, τα αρχαία πολιτισμικά και καλλιτεχνικά επιτεύγματα αυτού του λαού επιφυλάσσουν...
εκπλήξεις. Ο πολιτισμός τους κάθε άλλο παρά τις άγονες εκτάσεις των στεπών θυμίζει, όπως μαρτυρεί μια νέα έκθεση που τον ερχόμενο μήνα θα ανοίξει τις πύλες της στη Νέα Υόρκη.


Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Αρχαίου Κόσμου στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (Institue for the Study of the Ancient World at New York University, ISAW) παρουσιάζει την πρώτη μεγάλη έκθεση σε αμερικανικό έδαφος για τον μοναδικό νομαδικό πολιτισμό του αρχαίου Καζακστάν. Η έκθεση «Nomads and Networks: The Ancient Art and Culture of Kazakhstan», που θα διαρκέσει από τις 7 Μαρτίου έως τις 3 Ιουνίου 2012, επικεντρώνεται στους λαούς των επαρχιών Αλτάι και Τιανσάν (στο ανατολικό τμήμα της χώρας) και καλύπτει την περίοδο από τον 8ο έως τον 1ο αι. π.Χ. Με 250 περίπου αντικείμενα που προέρχονται από τα τέσσερα εθνικά μουσεία του Καζακστάν, η έκθεση δίνει ένα ολοκληρωμένο πορτρέτο του νομαδικού πολιτισμού, και παράλληλα θέτει σε αμφισβήτηση την παραδοσιακή άποψη που θέλει τις κοινωνίες αυτές λιγότερο ανεπτυγμένες από τους μόνιμα εγκατεστημένους λαούς.


Στα εκθέματα περιλαμβάνονται χάλκινα αναθήματα διακοσμημένα με μορφές ανθρώπων και ζώων, βραχογραφίες,
 λεπτοδουλεμένα χρυσά κοσμήματα που μαρτυρούσαν την υψηλή κοινωνική θέση εκείνων που τα φορούσαν. Επίσης, θα παρουσιαστεί αρχαιολογικό υλικό που πρόσφατα ήρθε στο φως κατά τις ανασκαφές σε νεκρόπολη του 4ου-3ου αι. π.Χ. κοντά στα ρωσικά-κινέζικα σύνορα, όπου οι συνθήκες μόνιμου παγετού επέτρεψαν τη διατήρηση οργανικών υλικών. Σε αυτή την ενότητα, παρουσιάζονται αντικείμενα όπως σαμάρια και φάλαρα αλόγων στα οποία απεικονίζονται μυθικά ζώα.


Το Καζακστάν κατοικείται από τη Νεολιθική περίοδο, και οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι εκεί έγινε για πρώτη φορά η εξημέρωση του αλόγου. Πριν από τη ρωσική αποίκιση, οι Καζάχοι είχαν αναπτύξει έναν αξιόλογο πολιτισμό που βασιζόταν στη νομαδική ποιμενική οικονομία, με τα αγροτικά ζώα στο επίκεντρο της ζωής τους. Μάλιστα, στην κοινωνία του Καζακστάν, συνηθιζόταν να ρωτά κανείς πρώτα για την υγεία των ζώων ενός ανθρώπου όταν τον συναντούσε και ύστερα για τον ίδιο και την οικογένειά του
.