Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2012

Μπορεί η Ελλάδα να γίνει χειρότερα; Μπορεί! Και λέγεται Κόσοβο


Του Γιάννη Βαρουφάκη

Μπορεί μια χώρα, μια οικονομία, να συνεχίζει να φυτοζωεί με το ευρώ ως νόμισμα χωρίς ανάπτυξη, με κράτος (ουσιαστικά) εκτός λειτουργίας, με πλήρη αδυναμία να εισάγει πρώτες ύλες και αγαθά (εκτός κι αν οι αγοραστές τα προπληρώνουν πριν εισαχθούν), με...
μια πολιτική ηγεσία κλεπτοκρατών κι ενίοτε μαφιόζων, με μια συνεχιζόμενη, μαζική μετανάστευση όσων μπορούν στο εξωτερικό; Μπορεί! Και λέγεται Κόσοβο.

Όταν ξέσπασε η Κρίση στη χώρα μας το 2009/10 πολλοί έλεγαν ότι η κ. Μέρκελ σκόπευε να επιβάλει στην Ελλάδα το μοντέλο Βουλγαρίας: μισθοί στο 1/3 των έως τότε ελληνικών, κράτος συρρικνωμένο και σχεδόν ανύπαρκτο στους (ακριβούς) τομείς της υγείας και της παιδείας, μια οικονομία φτωχή μεν αναπτυσσόμενη δε (προσεταιριζόμενη εταιρείες που μεταναστεύουν εκεί, ελκυόμενες από τους χαμηλούς μισθούς και φόρους). Από τότε θεωρούσα πως αυτή η ερμηνεία ήταν λάθος. Αντίθετα, η Ελλάδα βρισκόταν εξαρχής αντιμέτωπη με το μοντέλο Λεττονίας.

Ποια η διαφορά με τη Βουλγαρία; Όπως και στη δική μας περίπτωση, η Κρίση του 2008 είχε βρει τη Λεττονία σε άνθηση (κι αν όχι σε πραγματική άνθηση, τουλάχιστον σε κατάσταση μεγέθυνσης εισοδημάτων). Το εισόδημα κατά κεφαλήν είχε αρχίσει να αγγίζει τα επίπεδα της Ελλάδας και της Κύπρου, κάτι που ποτέ δεν ίσχυσε για τη Βουλγαρία. Μέσα σε δύο χρόνια το εθνικό εισόδημα της Λεττονίας έπαθε καθίζηση της τάξης περίπου του 28%. Μισθοί κατρακύλησαν, η ανεργία εκτοξεύτηκε στα ουράνια, οι συντάξεις ουσιαστικά καταργήθηκαν, η μετανάστευση μετετράπη σε εθνικό άθλημα.

Από τότε η οικονομία της Λεττονίας σταθεροποιήθηκε, όπως περίπου σταθεροποιείται ένας ασθενής σε χρόνιο κώμα. Αυτό ήταν το «όραμα» της γερμανικής πολιτικής ηγεσίας και για την Ελλάδα. Ο ευφημισμός που χρησιμοποίησαν ήταν η «εσωτερική υποτίμηση». Μια εξέλιξη παρόμοια με εκείνη της Λεττονίας. Όμως υπήρξε ένα σοβαρό εμπόδιο σε αυτή την «προοπτική»: αντίθετα με τη Λεττονία, η Ελλάδα είχε ένα τραπεζικό σύστημα το οποίο ήταν ιδιαίτερα διασυνδεδεμένο με το τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης. Επιπλέον, το χρέος του ελληνικού Δημοσίου είχε διασπαρεί σε όλα τα μήκη και πλάτη όχι μόνο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος αλλά ολόκληρου του ευρωζωνικού τραπεζικού τομέα. Δεν ήταν, λοιπόν, δυνατόν απλώς να αφεθεί η ελληνική οικονομία σε μια καθίζηση τύπου Λεττονίας, επειδή κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για τις τράπεζες του ευρωπαϊκού Βορρά: καθώς η ελληνική οικονομία θα συρρικνωνόταν, όπως κι εκείνη της Λεττονίας, η δυνατότητά της να αποπληρώσει τα δάνεια προς τις τράπεζες του Βορρά θα μειωνόταν ανάλογα.

Γι’ αυτό «προέκυψαν» τα μνημόνια, τα μεσοπρόθεσμα, οι τρόικες κ.λπ. Έχοντας, εκ των πραγμάτων, αποκλείσει το σενάριο Βουλγαρίας και Λεττονίας, η Ελλάδα μπήκε σε μια τριετία δανειοληψίας-μετά-λιτότητας. Ουσιαστικά, κατεβλήθη η προσπάθεια να γίνουμε μια όλο-και περισσότερο δανειζόμενη Λεττονία - τουλάχιστον έως ότου το χρέος μας μεταφερόταν από τις γερμανικές τράπεζες στους ώμους των φορολογουμένων της Γερμανίας, της Ολλανδίας κ.λπ. Βέβαια, κάποια στιγμή η «μεταφορά» αυτή ολοκληρώνεται. Τότε, όπως στις μουσικές καρέκλες, η μουσική σταματά και δεν υπάρχουν αρκετές καρέκλες για να κάτσουν τόσο οι ελληνικές τράπεζες και μη όσο και το ελληνικό Δημόσιο. Αυτήν τη «στιγμή» τη διακρίνουμε στον ορίζοντα - κάπου εκεί τον Νοέμβρη (μετά τις αμερικανικές εκλογές).
Το ερώτημα είναι: «όταν σταματήσει η μουσική, τι θα γίνει;». Λογικά, η Ευρώπη θα πρέπει να αποφασίσει είτε να μας «ακρωτηριάσει» είτε να μας δώσει μια ελπίδα να ορθοποδήσουμε. (Όχι, βέβαια, με «επιμηκύνσεις» και άλλες αντίστοιχες ανοησίες, αλλά με ένα πρόγραμμα που να τερματίζει κι όχι απλώς να επεκτείνει το «κύκνειο άσμα» της χώρας.)

Δυστυχώς, εδώ ισχύει αυτό που λέγαμε στον στρατό: «Εκεί που αρχίζει η ευρωζώνη, σταματά η λογική!». Γι’ αυτόν το λόγο φοβάμαι ότι «παίζει» και μια τρίτη «προοπτική»: το μοντέλο Κοσόβου.

Να σας θυμίσω ότι το Κόσοβο δεν ανήκει, βέβαια, ούτε στο ευρώ ούτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι καν χώρα (τουλάχιστον όχι κατά τον ΟΗΕ). Κι όμως. Αν πάτε στο Κόσοβο, θα διαπιστώσετε ότι όλες οι συναλλαγές του γίνονται σε ευρώ. Τα ΑΤΜ των τραπεζών δίνουν ευρώ. Στα σύνορα πληρώνετε με ευρώ για τη «βίζα» που σας επιτρέπει να εισέλθετε στη χώρα. Και σαν να μην έφτανε αυτό, την οικονομία του Κοσόβου τη διαχειρίζεται, επισήμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ως εντολοδόχος του ΟΗΕ). Με άλλα λόγια, εκεί η «τρόικα» (που όμως αποτελείται από την Ε.Ε., τη Διεθνή Τράπεζα -το αδελφάκι του ΔΝΤ- και τον ΟΗΕ) κυβερνά άμεσα. Όσο για την κυβέρνηση του Κοσόβου, αυτή απλώς βοηθά στο να τηρούνται τα προσχήματα, να δίνεται η εντύπωση της αυτοδιάθεσης μιας κοινωνικής οικονομίας η οποία, χωρίς πραγματικό τραπεζικό σύστημα, χωρίς καμιά ουσιαστική εξουσία επί της τύχης της, χωρίς πολιτική εκπροσώπηση στις Βρυξέλλες ή στη Φρανκφούρτη, παρατηρεί νωχελικά και θλιμμένα τη διαιώνιση της κλεπτοκρατίας υπό συνθήκες αναπαραγόμενης εξαθλίωσης.

Τίποτα, δυστυχώς, από όσα κάνει και λέει η ελληνική πολιτική ηγεσία δεν μου δίνει κάποια ελπίδα ότι το μοντέλο Κοσόβου τους φοβίζει αρκετά ώστε να το αποτρέψουν. Το χειρότερο, μάλιστα, είναι ότι μπορεί να το θεωρούν, μπροστά στο φάσμα της αποπομπής από το ευρώ, ένα «καλό» σενάριο. Δεν είναι. Το γεγονός ότι η έξοδος από το ευρώ θα ήταν καταστροφική δεν μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για τη δική μας κλεπτοκρατία, ώστε να επενδύσει στο μοντέλο Κοσόβου.

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΠΙΑΣΕ ΤΟ ΑΥΓΟ ΚΑΙ ΚΟΥΡΕΥΤΩ ΡΕ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ....ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ?????? ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ???? ΓΙΝΕΙ ΓΡΑΦΙΚΟΣ ΑΛΛΑ ΠΕΣ ΜΑΣ ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ......ΑΠΟ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΛΕΣ ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΤΑ ΒΛΕΠΩ ΚΑΙ ΕΓΩ....ΘΑ ΠΑΙΧΤΟΥΝ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΠΑΙΓΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΜΠΟΥΡΑ ΜΑΣ......ΠΑΝΤΟΣ ΟΛΟΙ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΜΑΓΚΕΣ ΠΟΥ ΔΙΟΙΚΟΥΝ , ΣΕ ΛΙΓΟ ΚΑΙΡΟ ΔΕΝ ΘΑ ΞΕΡΟΥΝ ΠΟΥ ΝΑ ΚΡΥΦΤΟΥΝ.....ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΓΜΗΣ ΟΙ ΜΙΣΘΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΙΚΟΑΝΘΡΑΜΕΝΩΝ ΨΗΦΟΦΟΡΩΝ ΠΡΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ ΛΙΓΩΣ ΠΟΛΥ......

Ανώνυμος είπε...

οταν σου ελεγε στο συνταγμα ο Καζακης οτι για να γλιτωσουμε πρεπει να φυγουμε απο το ευρω εσυ μας ελεγες οτι δεν συμφωνεις και οτι θα εχουμε 2 νομισματα και αλλα τετοια ....εγω βεβαια δεν ειχα ιδεα ....αλλα να σιγα σιγα μαθαινω

Ανώνυμος είπε...

ΦΙΛΕ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ ΘΑ ΜΑΣ ΠΕΙΣ ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΟ ΞΕΡΟΥΜΕ? ΤΩΡΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΣ ΚΑΙ ΜΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙΣ ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ? ΟΤΑΝ ΕΣΤΕΛΝΕΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΔΟΤΗ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ ΞΕΡΕΙΣ ΦΙΛΕ ΓΙΑΝΝΗ ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΙΣ ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ ΣΟΥ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙΣ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ ΚΛΠ ΟΤΑΝ ΜΑΣ ΜΙΛΟΥΣΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΜΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΔΡΧ ΚΛΠ ΚΛΠ ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΚΑΠΩΣ ΜΠΕΡΔΕΜΕΝΑ ΜΑΣ ΤΑ ΛΕΣ ΓΙΑ ΚΑΝΤΟ ΛΙΑΝΑ ΓΙΑΤΙ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΕΓΩ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ ΞΕΡΩ ΠΙΑ ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ. ΑΣΕ ΜΑΣ ΡΕ ΦΙΛΕ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΟΛΟΓΙΕΣ ΣΟΥ ΣΤΑ ΣΤΕΡΝΑ!

Ανώνυμος είπε...

Ο κος Βαρουφακης παρακαλειται να μου εξηγησει κατι:
Στο " μεσ-εκλογικο " διαστημα ολοι υπηρξαμε μαρτυρες μιας κυριως εξωθεν εκστρατειας ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗΣΗΣ μας.
Τις προαλες (Επικαιρα) ανεφερθει οτι η Γερμανια (Μεκλελ & Σια) επιθυμει να κανει ενα IMAGE LIFTING, διαπιστωνοντσς τον ραγδαια επεκτεινομενο ΑΝΤΙ-ΓΕΡΜΑΝΙΣΜΟ στην Ευρωπη, κυριως την Νοτια.
Συλλεγω καποια αρθρα του ιστολογιου σας ... συνεχιζω παρακατω.

Ανώνυμος είπε...

Αρτζεντινα: Μια νυκτα στα κλαρινα
http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.8emata&id=18091

Ελλαδα οπως... Σομαλια
http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=6137

Και... το παρον. Υπαρχει συνεχεια; Καμια Τσετσενια (;)... εμπιπτει στις "προδιαγραφες τρομου".

Ανώνυμος είπε...

Τα οικονομικά δεν είναι επιστήμη είναι αέρα πατέρα!!!!!!!!!!!

Ανώνυμος είπε...

Καλό θα ήταν να βγαίνανε και να λέγανε στο λαό όλη την αλήθεια..όπως και οι εταιροι μας να μας βοηθούσαν πραγματικά όπως κάνανε με την Γερμανία μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο που τους παρείχαν στρατιωτική καλιψη και τα λεφτά αυτά που θα έδιναν για τον στρατό τους τα εκμετάλλευτηαν αλλιώς αφού θέλουν την Ελλάδα στην Ευρώπη δύναμη ας δώσουν λύση.άν τώρα θέλουν να κάτι άλλο η λύση είναι πάλι να βγούμε από το Ευρώ..ας αφήσουμε τα ψέματα και τις καταστροφολογιες η ιστορία έχει δείξει οτι υπάρχουν λύσεις και στο σημείο που φτασαμε το μόνο σίγουρο είναι οτι μόνο ανοδυνες δν είναι..

Ανώνυμος είπε...

OLET SAATANALLINEN PLÖÖÖ!!