Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ ΣΤΗΛΙΤΕΥΕΙ ΤΗΝ ΧΟΥΝΤΑ…

(επίκαιρη, δυστυχώς και για το 2012, δήλωση του 1969 στο BBC)

Κρατήστε αυτό: «Όσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό.» «Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. Είναι εθνική επιταγή.»
Γεώργιος Σεφέρης(Σεφεριάδης το πραγματικό επώνυμο). Ο ένας από τους 2 βραβευμένους με Νόμπελ ποιητές μας. Μικρασιάτης στην καταγωγή, από τα ...

Βουρλά Σμύρνης(1900-1971). Μετανάστευσε στην Ελλάδα, στον Α’ ΠΠ, ενώ είχε αρχίσει να γράφει, όντας μαθητής(1914). Η εκπαίδευσή του είχε αρχίσει(1906) στο Λύκειο Χ. Αρώνη. Το 1917, αποφοίτησε από το Πρότυπο Κλασικό Γυμνάσιο Αθηνών. Στις 14/07/1917, έφυγε με την μητέρα του Δέσπω, τον αδερφό και την αδερφή του Ιωάννα(μτγν. Τσάτσου), για το Παρίσι, όπου ο πατέρας του, Στέλιος, εργαζόταν ως δικηγόρος. Ο Σεφέρης έμεινε εκεί ως το 1924, σπουδάζοντας νομικά και λογοτεχνία. Μετέβη στο Λονδίνο, για την τελειοποίηση των αγγλικών του, για τις εξετάσεις του Υπουργείου Εξωτερικών. Επέστρεψε στην Αθήνα(1925) και διορίστηκε(1927) ακόλουθος του Υπουργείου Εξωτερικών. Τον Ιούνιο του 1928, δημοσίευσε ως Γεώργιος Σεφεριάδης στην ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ το «ΜΙΑ ΒΡΑΔΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΤΕΣΤ», μετάφραση του Valéry. Τον Μάιο του 1931, εκδίδει με το ψευδώνυμο Σεφέρης την «ΣΤΡΟΦΗ». Το ίδιο έτος, διορίστηκε υποπρόξενος και μετά διευθύνων του Ελληνικού Γενικού Προξενείου του Λονδίνου(ως το 1934). Τον Μάιο του 1932, δημοσιεύεται η «ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΣΤΗΝ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙΑ» και τον Οκτώβριο η «ΣΤΕΡΝΑ», αφιερωμένη στο Γιώργο Αποστολίδη. Το 1933, ο πατέρας του Στέλιος, εκλέχθηκε Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών και εγγράφηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ο Σεφέρης επέστρεψε στην Αθήνα(1934) και άρχισε συνεργασία(Ιανουάριος 1935) με την ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, αναδημοσιεύοντας την «ΣΤΕΡΝΑ». Το 1936, διορίστηκε πρόξενος στην Κορυτσά(ως το 1938). Στις 13/02/1937, έγραψε στην ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ επιστολή περί της δημοτικής γλώσσας. Το 1938, μετατέθηκε στην Αθήνα, ως προϊστάμενος της Διεύθυνσης Εξωτερικού Τύπου του Υφυπουργείου Τύπου και Πληροφοριών. Το 1941 παντρεύτηκε την Μαρία Ζάννου και το ζεύγος ακολούθησε(22/04) την κυβέρνηση, που, από την Κρήτη, κατέφθασε(16/05) στην Αίγυπτο(Αλεξάνδρεια). Τον Αύγουστο, ο Γιώργος Σεφέρης συνόδεψε την Πριγκίπισσα Διαδόχου Φρειδερίκη και τα 2 της παιδιά, Σοφία και Κωνσταντίνο, στο Γιοχάνεσμπουργκ και από εκεί στην Πραιτόρια υπηρετώντας στην εκεί Ελληνική Πρεσβεία μέχρι το 1942. Λόγω της διπλωματικής ιδιότητάς του, η ζωή του χαρακτηριζόταν από συνεχείς μετακινήσεις. Έτσι, ως ακόλουθος κι αργότερα ως πρεσβευτής, υπηρέτησε σε πολλές ελληνικές πρεσβείες του εξωτερικού, γεγονός το οποίο καθόρισε σημαντικά το έργο του. Αν και η παιδεία και εκπαίδευσή του ήταν περισσότερο ευρωπαϊκή παρά ελληνική, εκείνος όχι μόνο δεν απαρνήθηκε την ελληνική λογοτεχνία, αλλά την καλλιέργησε σε βάθος με σκοπό να την ανανεώσει. Η ποίησή του επηρεάστηκε από τον T.S. Elliot, τον Claudel, το Valéry και τον Ezra Pound. Το γεγονός όμως που χάραξε ανεξίτηλα τη σφραγίδα του στη συνείδησή του ήταν η εθνική καταστροφή του 1922 κι ο ξεριζωμός του μικρασιατικού ελληνισμού. Το 1963 η φήμη του Σεφέρη ξεφύγε από τα εθνικά όρια και εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Καρπός της, η βράβευσή του με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας από τη Σουηδική Ακαδημία Επιστημών. Είναι ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε με το ανώτερο, παγκοσμίως, βραβείο πνευματικής προσφοράς. Ακολούθησε μόνο ο Οδυσσέας Ελύτης, το 1979. Το 1967 η δικτατορία των συνταγματαρχών κατέλυσε το σύνταγμα στην Ελλάδα αναστέλλοντας τις ατομικές ελευθερίες. Ο Σεφέρης εκδηλώθηκε έντονα εναντίον της, τόσο γραπτά, όσο και με δημόσιες ρητές δηλώσεις του. Η δήλωση κατά της χούντας(28/03/1969). Ο Σεφέρης μίλησε για 1η φορά δημόσια εναντίον της Χούντας. Του αφαιρέθηκε ο τίτλος του πρέσβη επί τιμή, καθώς και το δικαίωμα χρήσης διπλωματικού διαβατηρίου. «Πάει καιρός που πήρα την απόφαση να κρατηθώ έξω από τα πολιτικά του τόπου. Προσπάθησα άλλοτε να το εξηγήσω. Αυτό δε σημαίνει διόλου πως μου είναι αδιάφορη η πολιτική ζωή μας. Έτσι, από τα χρόνια εκείνα, ως τώρα τελευταία, έπαψα κατά κανόνα να αγγίζω τέτοια θέματα. εξάλλου τα όσα δημοσίεψα ως τις αρχές του 1967 και η κατοπινή στάση μου- δεν έχω δημοσιέψει τίποτα στην Ελλάδα από τότε που φιμώθηκε η ελευθερία-έδειχναν, μου φαίνεται, αρκετά καθαρά τη σκέψη μου. Μολαταύτα, μήνες τώρα, αισθάνομαι μέσα μου και γύρω μου, ολοένα πιο επιτακτικά, το χρέος να πω ένα λόγο για τη σημερινή κατάστασή μας. Με όλη τη δυνατή συντομία, να τι θα έλεγα: Κλείνουν 2 χρόνια(σχόλιο: 2 χρόνια μνημόνιο…) που μας έχει επιβληθεί ένα καθεστώς ολωσδιόλου αντίθετο με τα ιδεώδη για τα οποία πολέμησε ο κόσμος μας και τόσο περίλαμπρα ο λαός μας στον τελευταίο παγκόσμιο πόλεμο. Είναι μια κατάσταση υποχρεωτικής νάρκης, όπου όσες πνευματικές αξίες κατορθώσαμε να κρατήσουμε ζωντανές, με πόνους και με κόπους, πάνε κι αυτές να καταποντιστούν μέσα στα ελώδη στεκούμενα νερά. Δε θα μου ήταν δύσκολο να καταλάβω πως τέτοιες ζημιές δε λογαριάζουν πάρα πολύ για ορισμένους ανθρώπους. Δυστυχώς δεν πρόκειται μόνον γι’ αυτό τον κίνδυνο. Όλοι πια το διδάχτηκαν και το ξέρουν πως στις δικτατορικές καταστάσεις η αρχή μπορεί να μοιάζει εύκολη, όμως η τραγωδία περιμένει αναπότρεπτη στο τέλος. Το δράμα αυτού του τέλους μας βασανίζει, συνειδητά ή ασυνείδητα, όπως στους παμπάλαιους χορούς του Αισχύλου. `Όσο μένει η ανωμαλία, τόσο προχωρεί το κακό. Είμαι ένας άνθρωπος χωρίς κανένα απολύτως πολιτικό δεσμό και, μπορώ να το πω, μιλώ χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τον γκρεμό όπου μας οδηγεί η καταπίεση που κάλυψε τον τόπο. Αυτή η ανωμαλία πρέπει να σταματήσει. Είναι εθνική επιταγή.Τώρα ξαναγυρίζω στη σιωπή μου. Παρακαλώ το Θεό να μη με φέρει άλλη φορά σε παρόμοια ανάγκη να ξαναμιλήσω.» Είχε γράψει και άλλα κείμενα εναντίον της χούντας, επίσης επίκαιρα και για το σήμερα… Στις 20/09/1971, ο Γιώργος Σεφέρης πέθανε και η κηδεία του εξελίχθηκε σε σιωπηρή πορεία κατά της δικτατορίας. Είχε αφήσει την τελευταία του πνοή στις 20/09/1971. 2 ημέρες μετά η εκκλησία της οδού Κυδαθηναίων θα γεμίσει με κόσμο, νέους και φοιτητές στην πλειονότητά τους. Στη νεκρώσιμη πομπή προς το πρώτο νεκροταφείο μπροστά στην Πύλη του Αδριανού, το πλήθος σταματά την κυκλοφορία και αρχίζει να τραγουδά το(απαγορευμένο) τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη- σε στίχους Σεφέρη από το ποίημα του «ΣΤΟ ΠΕΡΙΓΙΑΛΙ ΤΟ ΚΡΥΦΟ». Η νεκρική πομπή θα γίνει ένα με το πλήθος που έχει συγκεντρωθεί στο νεκροταφείο. Το ανθρώπινο ποτάμι θα εξελιχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες αντιδικτατορικές πορείες.