Ποια ανάπτυξη και πώς;

Του Χρήστου Πιλάλη

Μέλος της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του Συνασπισμού

 Εδώ και μια δεκαπενταετία η οι­κονομική κατάσταση σε Ελλά­δα και Ευρωπαϊκή Ένωση δια­μορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία το 1999 ιδρύθηκε για να...
επι­βάλει νεοφιλελεύθερες επιλογές στη Γηραιά Ήπειρο, προς εξυπηρέτηση καπιταλιστικών και ιμπεριαλιστικών συμφερόντων.

Η δε ενιαία αγορά και το ενιαίο νόμι­σμα στην Ε.Ε. κατάργησαν κάθε δυνα­τότητα προστασίας της εγχώριας πα­ραγωγής, είτε με δασμούς είτε με τη νομισματική πολιτική, και επέβαλαν τον πιο άγριο ανταγωνισμό, με ιδιωτι­κοποιήσεις, ελαστικές σχέσεις εργασίας, μείωση μισθών και συντάξεων. Στην Ελλάδα, η αποβιομηχάνιση και η καταστροφή ολόκληρων κλάδων πα­ραγωγής ήταν ραγδαία.

Σε αυτό το μαύρο τοπίο επινόησαν και την πολιτική των μνημονίων για να δώσουν τη χαριστική βολή οδη­γώντας μας σε βαθιά ύφεση, ανεργία και μείωση εισοδημάτων. Η κατάστα­ση αυτή, αν παραμείνουμε εντός μνη­μονίων και των συμφωνιών που υπογράφτηκαν, θα επιδεινωθεί με ρα­γδαίους ρυθμούς.

Η «ανάπτυξη» μέσα στο πλαίσιο που προτείνει χρόνια τώρα το σύστημα μέ­σω των υποταγμένων ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. βασίζεται στην απόλυτη ελευθερία του κεφαλαίου, στο ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου, στην ακόμη μεγα­λύτερη εκμετάλλευση της εργασίας, στην παράδοση του περιβάλλοντος στην κερδοφορία του κεφαλαίου.

Οι ανάγκες των εργαζομένων καταπατώνται μέρα με τη μέρα σε επίπεδο μισθών και δικαιωμάτων, σε επίπεδο κοινωνικού κράτους, με τη συρρίκνω­ση των δημόσιων δαπανών που αφο­ρούν υγεία, παιδεία, πρόνοια κ.λπ. Παράλληλα, προωθούν τη διάλυση κά­θε δημόσιου αναπτυξιακού φορέα και συρρικνώνουν το πρόγραμμα δημοσί­ων επενδύσεων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι καθημερινά σε διά­λογο με την κοινωνία, μέσα στα κινή­ματά της (εκπαιδευτικό, εργατικό, οι­κολογικό, αγανακτισμένων πολιτών, νεολαίας κ.ά.), σε διάλογο με τους φορείς της (επιστημονικούς, συνδικα­λιστικούς, συνεταιριστικούς κ.ά.) και έχει έτσι χαράξει με τους πολίτες έναν διαφορετικό δρόμο ώστε μέσα σε μια δεκαετία να μεταμορφωθεί η Ελλάδα. Τελικός μας στόχος είναι η κάλυψη των αναγκών του ελληνικού λαού και όχι των τραπεζιτών και των οικονομικά ισχυρών.

Για να γίνει αυτό, χρειάζεται περαι­τέρω ανατροπή του πολιτικού συσχε­τισμού και μια νέα πλειοψηφία που θα βασίζεται στην κοινωνία.



Για το Δημόσιο

Το χρηματοπιστωτικό σύστημα μπο­ρεί και πρέπει να γίνει δημόσιο και να αναμορφωθεί εκ βάθρων σε ένα νέο σύστημα τραπεζών, με δημοκρατική και διαφανή διοίκηση και διαχείρι­ση με συμμετοχή και ισχυ­ρά ελεγκτικά δικαιώμα­τα των εργαζομένων. Με δημόσια επενδυτι­κή δραστηριότητα, με τη συνδρομή του δη­μόσιου τραπεζικού συστήματος, μπορούν να ανα­βιώσουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που σήμερα συνθλίβο­νται από την έλλειψη ζήτησης και ρευ­στότητας και από τον ανταγωνισμό του μεγάλου κεφαλαίου.

Όμως παραγωγική ανασυγκρότηση χωρίς δημόσιες επενδύσεις και μεγά­λες δημόσιες επιχειρήσεις δεν γίνε­ται. Χρειάζεται να επιστρέψουν στο Δημόσιο οι Επιχειρήσεις και Οργανι­σμοί που έχουν εν μέρει ή συνολικά ιδιωτικοποιηθεί, να παραμείνουν ή να επιστρέψουν στον έλεγχο και την ευθύνη του Δημοσίου βασικές πα­ραγωγικές μονάδες, κρίσιμες για την ανάπτυξη της οικονομίας, όπως λιμά­νια, αεροδρόμια, αυτοκινητόδρομοι, ναυπηγεία, ορυκτός και ενεργειακός πλούτος.

Η αριστερή πρόταση για την ανά­καμψη έχει δύο βασικούς πυλώνες:

♦ Την τοποθέτηση της Ελλάδας σε μια θέση στον διεθνή καταμερισμό εργα­σίας με τα αντίθετα χαρακτηριστικά από αυτήν που επιθυμούν οι μνημονιακές δυνάμεις.

♦  Την έναρξη και επέκταση ενός πα­ραγωγικού - οικονομικού κύκλου υπό δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο έξω από τη σφαίρα της εμπορευματοποίη­σης και του κέρδους.

Ο πρώτος πυλώνας βασίζεται στο ότι το βασικό αναπτυξιακό και παρα­γωγικό πλεονέκτημα της χώρας είναι οι άνθρωποί της. Το καλό επίπεδο των επιστημόνων της χώρας και ο μεγά­λος τους αριθμός αποτελεί το μεγάλο στρατηγικό μας πλεονέκτημα. Στόχος μας είναι ένα πρόγραμμα επαναπα­τρισμού όλων των επιστημόνων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα.



Επενδύσεις και παραγωγή

Μπορούμε να πετύχουμε ανάπτυξη που δεν θα βασίζεται στο φτηνό ερ­γατικό δυναμικό και τον εκποιημένο φυσικό πλούτο, αλλά στο υψηλά εξει­δικευμένο επιστημονικό προσωπικό, την ανάπτυξη της έρευνας, της καινο­τομίας και της παραγωγής προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη διεθνή εμπο­ρική αξία.

Για να γίνει αυτό, χρειάζεται ένα σχέδιο με άξονα το πρόγραμμα δημο­σίων επενδύσεων (που διαρκώς μειώ­νουν ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.) και τα δημόσια πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύ­ματα (που σήμερα τα στραγγαλίζουν). Ο δεύτερος πυλώνας αφορά τους δημόσιους οργανισμούς με αυτόνομη διοίκηση και δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο, με μικρές εταιρείες κοινωνι­κής παραγωγής των ίδιων των εργα­ζόμενων / παραγωγών με τις οποίες μπο­ρούμε να συντάξου­με αναπτυξιακά σχέδια σε διάφορους τομείς. Στόχος μας είναι η κάλυψη των αναγκών από ένα ευρύ δίκτυο παραγωγικών δραστη­ριοτήτων οι οποίες δεν εντάσ­σονται στη λογική του κέρ­δους.

Για παράδειγμα, η Ελλάδα θα μπο­ρούσε να αναπτύξει ένα εκτεταμένο δίκτυο μικρών τουριστικών μονάδων με άξονα έναν δημόσιο οργανισμό με στρατηγικό σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο το φυσικό περιβάλλον, η παρά­δοση και η ιστορία του τόπου είναι τα βασικά πλεονεκτήματα και όχι τα βα­σικά εμπόδια, όπως υποστηρίζουν οι μνημονιακοί, ο ΣΕΒ και διάφοροι άλλοι οπαδοί της ανάπτυξης του πλιάτσικου, οι οποίοι ονειρεύονται έναν τουρισμό των μεγάλων επιχειρήσεων / πολυε­θνικών με καταστροφή των στρατηγι­κών πλεονεκτημάτων και μακροπρό­θεσμη υπονόμευση της τουριστικής δραστηριότητας (με all inclusive τουρι­στικές μονάδες, γήπεδα γκολφ κ.ά.).

Η Ελλάδα θα μπορούσε να πρωτα­γωνιστεί διεθνώς στην παραγωγή και μεταποίηση αγροτικών προϊόντων υψηλής ποιότητας βασιζόμενη σε μι­κρές παραγωγικές μονάδες συνδεδε­μένες σε ένα ευρύ δίκτυο, το οποίο αναπτύσσεται γύρω από δημόσιους οργανισμούς που στόχο έχουν την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής προς όφελος των παραγωγών.

Η ανάπτυξη της βιολογικής αγροτι­κής παραγωγής με τη συνδρομή του κράτους, των ΑΕΙ, της Αγροτικής Τρά­πεζας και δημοκρατικά οργανωμέ­νων συνεταιριστικών τραπεζών μπο­ρεί να ξαναζωντανέψει την ύπαιθρο, τις ορεινές και νησιωτικές περιοχές. Η μεγάλης διάρκειας ηλιοφάνεια, ο αέ­ρας που φυσάει στα νησιά, η γεωθερ­μία μπορούν να αποτελέσουν πηγές καθαρής ενέργειας.

Η σημερινή ανάθεση των ήπιων μορ­φών ενέργειας στο ιδιωτικό κεφάλαιο, αντί να προστατεύει το περιβάλλον, το καταστρέφει με τεράστια αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα. Η αναζήτηση και αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου και των ορυκτών ενεργειακών πηγών, για όσο διάστημα και στο μέτρο που αυτές χρειάζονται, πρέπει να σχεδι­αστεί από το κράτος με δημοκρατικό έλεγχο και σε συνεννόηση με τις το­πικές κοινωνίες. Για να γίνουν αυτά, χρειάζονται δημόσιοι οργανισμοί δια­χείρισης του ορυκτού πλούτου και των ενεργειακών πηγών και δημόσια ιδρύ­ματα ερευνών.

Όπως όλα σήμερα δείχνουν, είναι στο χέρι του ελληνικού λαού να επι­λέξει τον δρόμο που τελικά θα ακο­λουθήσει για να βγει από τη μεγάλη περιπέτεια στην οποία οι μνημονιακές δυνάμεις τον έχουν σπρώξει. Λύ­ση υπάρχει.
πηγη