«Αποψιλώνουν» τα απομακρυσμένα μοναστήρια και εκκλησάκια. Διεθνή κυκλώματα αρχαιοκαπήλων κάνουν πλιάτσικο στους ναούς της περιφέρειας, διοχετεύοντας με τα ιερά κλοπιμαία τους μεγάλες γκαλερί του εξωτερικού αλλά και εύπορους συλλέκτες.
Ο «Αγιος Γεώργιος», η «Περιτομή του Χριστού», η «Ζωοδόχος Πηγή» αλλά και επτά ακόμη μεταβυζαντινές αρχαιότητες που χάθηκαν ξαναβρήκαν τον ....
δρόμο τους για την πατρίδα. Αυτά τα μοναδικά πολιτιστικά αγαθά, που επαναπατρίστηκαν στις 6 Δεκεμβρίου από την Ολλανδία, παρουσιάστηκαν χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παρέδωσε ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Παύλος Γερουλάνος στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας.
Πέντε από τις εικόνες εκλάπησαν από τον ναό του Αγίου Αθανασίου στη Σαμαρίνα των Γρεβενών, ενώ οι δύο προέρχονται από τον ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κουκουλίου στο Ζαγόρι Ηπείρου. Εντοπίστηκαν (οι έξι εικόνες) στο Αμστερνταμ μέσα από την ιστοσελίδα της γκαλερί Dullaert και αμέσως κατασχέθηκαν από την ολλανδική αστυνομία, ενώ μία εικόνα βρισκόταν στο Delft της Ολλανδίας στην γκαλερί Zoetmulder.
Χαρακτηριστικό των συγκεκριμένων μεταβυζαντινών αρχαιοτήτων, όπως τόνισε και η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, είναι ότι και οι επτά αυτές εικόνες εκλάπησαν μέσα σε χρονικό διάστημα τεσσάρων ημερών, τον Δεκέμβριο του 2009, και πιο συγκεκριμένα για το χρονικό διάστημα 21-25 Δεκεμβρίου 2009. Εκείνες τις ημέρες τα σάρωσαν όλα» τόνισε η κυρία Μενδώνη.
Μεταξύ των επαναπατρισθέντων υπήρχαν και δύο σπαράγματα τοιχογραφιών από τον βυζαντινό ναό της Παναγίας Κρήνας στη Χίο. Πρόκειται για τον «Προφήτη Ηλία» αλλά και για τον «Αγιο Ανδρέα Κρήτης», έργα και τα δύο του αγιογράφου Μιχαήλ Χωματζά, τα οποία είχαν κάνει φτερά από τον ναό το 1981. Αυτά επεστράφησαν μέσω της ελληνικής πρεσβείας στη Χάγη. Δόθηκαν από το ολλανδικό ερευνητικό κέντρο «Odigia foundation».
«Η δική μας εκτίμηση», τόνισε ο αρχαιολόγος Νίκος Πανουτσόπουλος από τη Διεύθυνση Τεκμηρίωσης του υπουργείου Πολιτισμού, «είναι ότι, όταν έμαθαν για τις κατασχέσεις στο Αμστερνταμ, αποφάσισαν να τα δώσουν».
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον περασμένο Απρίλιο είχαν παρουσιαστεί έξι ακόμη βυζαντινές αρχαιότητες που είχαν εντοπιστεί στην περίφημη Temple Gallery του Λονδίνου. Οι μοναδικές αυτές εικόνες, που χρονολογούνται μεταξύ του 17ου και 19ου αιώνα, βρίσκονταν σε απομακρυσμένα μοναστήρια και εκκλησίες της Ηπείρου.
Στο προσεχές διάστημα αναμένεται και ο επαναπατρισμός 12 ακόμη εικόνων από το Λονδίνο, οι οποίες, όπως υποστηρίζουν και οι αρχαιολόγοι της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης, προέρχονται ως επί το πλείστον από την περιοχή της Ηπείρου.
Τα εν λόγω επαναπατρισθέντα πολιτιστικά αγαθά θα φυλαχθούν αρχικώς στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών και εν συνεχεία θα μεταφερθούν στις αρμόδιες Εφορείες Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Ο Αγιος Προκόπιος
Στην περίπτωση της εικόνας του Αγίου Προκοπίου, η οποία έχει κλαπεί από τον ομώνυμο ναό του στη Βέροια, την επταετία 1968-1975, αυτή επεστράφη στο ελληνικό Δημόσιο από τον συλλέκτη Αθανάσιο Μαρτίνο, της γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας (γιος του Ιωάννη Μαρτίνου, σημαντικού αντικέρ της Αθήνας).
Η εικόνα υπήρχε στην πλούσια συλλογή κειμηλίων του και, μόλις ταυτοποιήθηκε από τους ειδικούς, τη δώρισε στο Ελληνικό Δημόσιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός από τον Αγιο Προκόπιο (εικόνα που είχε επιζωγραφιστεί προκειμένου να μην είναι αναγνωρίσιμη) από το τέμπλο του ναού είχε κλαπεί μία ακόμη, εκείνη του Αγίου Πέτρου, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο Μουσείο του Dumbarton Oaks στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρά την άρνηση του μουσείου να δεχτεί ότι πρόκειται για τη συγκεκριμένη εικόνα, επιχειρείται ο επαναπατρισμός της. Η εικόνα του «Αγίου Προκοπίου» εμφανίστηκε το 1980 σε δημοσίευση του Michel van Rijin, ωστόσο, όταν απομακρύνθηκαν οι επιζωγραφίσεις, ταυτίστηκε με την κλαπείσα εικόνα από τον ναό της Βέροιας από τον αείμνηστο αρχαιολόγο Θανάση Παπαζώτο.
Γιώτα Βαζούρα
Διαβάστε περισσότερα: http://trikalagr.blogspot.com/2011/12/blog-post_14.html#ixzz1gYqU9MaH
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου