Βιρμανία, νέο αμερικανικό φυλάκιο κατά της Κίνας

Η επίσκεψη της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον στην Βιρμανία, η οποία έληξε το Σάββατο, δεν επέφερε κανένα αποτέλεσμα και δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς. Προς το παρόν, η ίδια η επίσκεψη της Κλίντον είναι επαρκής. Διότι ο ερχομός της σημαίνει ότι δεν υπάρχει πια «βιρμανική χούντα», δεν υπάρχει πια υποψία ότι αυτή η χώρα παίζει μυστικά με πυρηνικά παιχνίδια. Και δεν....
χρειάζεται πια η εμφανώς με αποτυχία εστεμμένη αγαπημένη πολιτική των ΗΠΑ των κυρώσεων και της απομόνωσης.

Μήπως πρόκειται λοιπόν για νέα προσπάθεια να πειράξει... συγνώμη, να φρενάρει τη Κίνα στον νότιο άξονα, κλειδί της εξωτερικής πολιτικής της; Συγκεκριμένα, στο νότιο-δυτικό άξονα; Ωστόσο, αγνοούμε τελείως ποιο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα αυτής της προσέγγισης.

Αντίθετα, από πλευράς ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το προπαγανδιστικό αποτέλεσμα της επίσκεψης είναι αναμφισβήτητο. Αφού η Κλίντον επισκέφθηκε την Naypyidaw (Pyinmana) (η νέα πρωτεύουσα της Βιρμανίας, ωραία και καθαρή, «απομονωμένη» και «στραγγαλισμένη από τις κυρώσεις»), σημαίνει ότι εκεί η δημοκρατία λειτουργεί . Πώς αλλιώς θα πήγαινε εκεί η Κυρία Γραμματέας του κράτους;

Η ευημερία ως αποτέλεσμα των κυρώσεων
Η ιστορία των αμερικανικών και ευρωπαϊκών κυρώσεων έναντι του εξαιρετικά σκληρού βιρμανικού καθεστώτος, καταπιεστικού και καχύποπτου είναι μεγάλη.
Εκλογές δεν έχουν διεξαχθεί από το 1990 και πριν από το 1990 η κατάσταση δεν ήταν πολύ καλύτερη. Επ' αυτού, έκαναν το ίδιο όπως με το Ιράν, τη Βόρεια Κορέα και τη Συρία: πιέσεις και απομόνωση. Όμως, χάρη στις επενδύσεις (12,3 δισ. δολάρια) και άλλες δραστηριότητες της Κίνας, για να μην αναφέρουμε τις χώρες του Συνδέσμου των Εθνών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ΣΕΝΑΑ, ASEAN) και πολλές άλλες, από χρόνο σε χρόνο η Βιρμανία πήγαινε όλο και καλύτερα.

Το ζήτημα των γειτονικών χωρών είναι σημαντικό. Η Βιρμανία είναι τυχερή από αυτή την άποψη. Οι άμεσοι γείτονές της η Ινδία, η Κίνα και η Ταϊλάνδη απεχθάνονται να συνορεύουν με ένα κατεστραμμένο και πικραμένο από τις κυρώσεις κράτος, το οποίο επιπλέον έχει ανταρτικές φυλές που καλλιεργούν τη παπαρούνα του όπιου. Αλλά θέλουν να δουν την έναρξη των πολιτικών αλλαγών.

Αυτά που έλεγαν αυτές οι χώρες, η Ρωσία και πολλές άλλες: οι κυρώσεις δεν θα φέρουν αλλαγές, ιδίως επειδή η μεταρρύθμιση του κράτους είναι μια μακροχρόνια διαδικασία. Έλεγαν και εξηγούσαν στη Βιρμανία ότι πρέπει να αλλάξει για να αποφευχθούν τα χειρότερα. Και οι αλλαγές ξεκίνησαν την άνοιξη του τρέχοντος έτους.
Ας γίνει ένας απολογισμός. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δημιούργησαν ένα δίαυλο επικοινωνίας με μια χώρα όπου η οικονομική επιρροή του κυριότερου ανταγωνιστή τους, της Κίνας, είναι σχεδόν ολική και όπου ο εκδημοκρατισμός ξεκίνησε από την Κίνα με τους εταίρους της. Τότε τι πρόκειται να κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, των οποίων η επιρροή στη χώρα αυτή έχει σκόπιμα καταστραφεί;
Δεδομένου ότι οι αλλαγές είναι ήδη ορατές (εκλογές, νέο σύνταγμα, πολιτικός πρόεδρος παρότι στρατιωτικός εν αποστρατεία) θα έπρεπε να στείλουν στην Βιρμανία την Αμερικανίδα υπουργό μετά από 50 χρόνια διακοπής; Για ποιο σκοπό; Σύμφωνα με την Washington Post, για να ελέγξουν τη δέσμευση της νέας κυβέρνησης για μεταρρυθμίσεις.
Η συνάντηση διεξήχθη ως εξής: Ο Πρόεδρος Thein Sein εξήγησε επί 45 λεπτά στη φιλοξενούμενη του, αυτό που σκοπεύει να συνεχίσει στον τομέα της δημοκρατίας, η Κλίντον εξήγησε σε ποια ανταλλάγματα θα προβούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με την αρχή «βήμα προς βήμα». Ασφαλώς, δεν πρέπει να τα δώσεις όλα με τη μία. Αυτή ήταν η επίσκεψη Κλίντον, χωρίς να λογαριάσουμε τις συναντήσεις της με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης και ορισμένων ΜΚΟ.

Αλλά υπάρχει και κάτι άλλο. Τι έγιναν οι νομιμοποιημένες υποψίες για τις πυρηνικές φιλοδοξίες; Πριν από πέντε χρόνια υπήρχαν υποψίες. Σήμερα δεν υπάρχουν; Ο γερουσιαστής Ρίτσαρντ Λούγκαρ ζήτησε από την Χίλαρι Κλίντον να συζητήσει το θέμα με τους ηγέτες της Βιρμανίας. Και αυτό ήταν όλο.
Δεδομένου ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, μπορεί αυτό το θέμα να τέθηκε από την Χίλαρι Κλίντον στον Thein Sein για την προετοιμασία μίας συμφωνίας βάσει της οποίας το «κακό» καθεστώς θα εγκαταλείψει οποιαδήποτε παράνομη πυρηνική δραστηριότητα, κυρίως σε συνδυασμό με τη Βόρεια Κορέα, ένα χτύπημα στο Πεκίνο.

Στην πραγματικότητα, ένα άλλο περίεργο θέμα αρχίζει να γυρίζει γύρω από το Μιανμάρ (νέα ονομασία της Βιρμανίας) και που, όσο περίεργο και αν φαίνεται, βρίσκεται πλέον σε κεντρική θέση σε όλη την εξωτερική πολιτική της διοίκησης του Μπαράκ Ομπάμα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες απομακρύνονται από τη Μέση Ανατολή για να στραφούν προς τον Ειρηνικό, όπου η κατάσταση δεν είναι επίσης πολύ καλή για τις Ηνωμένες Πολιτείες, και το Μιανμάρ αποτελεί το τέλειο παράδειγμα.
Και σε άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας η κατάσταση είναι παρόμοια, αν όχι τόσο ακραία: η αυξανόμενη επιρροή της Κίνας και η πτώση της επιρροής των ΗΠΑ λόγω των ίδιων των λαθών τους. Για το λόγο αυτό κατά τους τελευταίους μήνες ο Ομπάμα και το περιβάλλον του προσπαθούν συνεχώς να δείξουν ότι ασκούν πίεση προς την Κίνα σε όλα τα πολιτικά φόρουμ για τον εντοπισμό των αδυναμιών του Πεκίνου. Για παράδειγμα, στην Βιρμανία.
Το ίδιο και αυτή τη φορά. Είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς ότι η χώρα η οποία, χάρη στην Κίνα, όχι μόνο αντιστάθηκε με επιτυχία στις αμερικανικές πιέσεις αλλά και άρχισε επίσης να καταρρίπτει οικονομικά ρεκόρ θα μπορούσε να προδώσει τον ευεργέτη της για τα όμορφα μάτια της Χίλαρι Κλίντον. Αν πιστεύουμε όμως τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, πρόκειται ακριβώς για αυτή τη περίπτωση. Γεγονός είναι ότι το Σεπτέμβριο οι νέες βιρμανικές αρχές ανέστειλαν ένα κινεζικό σχέδιο 3,6 δις. δολαρίων. Πρόκειται για ένα τεράστιο φράγμα για υδροηλεκτρική παραγωγή ενέργειας στις όχθες του ποταμού Ιραουάντι, κοντά στα κινεζικά σύνορα, με σκοπό την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στην ακόρεστη Κίνα.
Όπως πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις η ιστορία είναι πιο περίπλοκη από ό, τι φαίνεται. Υπάρχει ένα λεπτομερές σημείωμα που εξηγεί πώς δεν αρέσει στις Ηνωμένες Πολιτείες ο ανάδοχος του έργου και περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τη χρηματοδότηση από την αμερικανική Πρεσβεία στην Βιρμανία των περιβαλλοντολόγων οι οποίοι οργάνωσαν την εκστρατεία κατά της απέλασης των φυλών από τη μελλοντική λεκάνη αποθήκευσης των υδάτων.


Είναι δύσκολο να προβλέψουμε τι θα επακολουθήσει. Κάθε χώρα επιδιώκει να μη εξαρτηθεί από έναν μόνο εταίρο. Καμία χώρα δεν θα εγκατέλειπε τον κύριο επενδυτή της σε αντάλλαγμα υποσχέσεις «σταδιακής» φιλίας με την Ουάσιγκτον.
Πρέπει λοιπόν να αναμένουμε ένα μακρύ και πολύπλοκο παιχνίδι, όπου υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός παικτών.
Για παράδειγμα, η Ινδία. Προς το παρόν, η πολιτική των άλλων γειτόνων του Μιανμάρ (π.χ. του ΣΕΝΑΑ) για να αντισταθεί στις αμερικανικές πιέσεις. Αλλά η Κίνα δεν έκανε μόνο επενδύσεις στη Βιρμανία. Μεταξύ άλλων άνοιξε ένα στρατηγικό διάδρομο μεταξύ των νοτιοδυτικών συνόρων της και του Ινδικού Ωκεανού. Το Νέο Δελχί ανησυχεί, και δεν αντιτίθεται καθόλου στην ισορροπία της επιρροής μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων σε αυτή τη χώρα.

Η θέση των χωρών του ΣΕΝΑΑ είναι σύνθετη και υπάρχουν εσωτερικές διαφορές.
Το να πειράξεις λίγο την Κίνα είναι ένα καλό πράγμα. Αντίθετα, το να μετατρέψουν τη Βιρμανία από κινεζικό θυλάκιο σε αμερικανικό δεν είναι, και γενικά η νέα πρόκληση των ΗΠΑ αρέσει στις χώρες σε αυτό το μέρος της Ασίας, όσο καιρό δεν προκαλεί καμία αύξηση της έντασης στη περιοχή.
Αυτός είναι πιθανώς ο λόγος για τον οποίον ο ΣΕΝΑΑ διαδραμάτισε ιδιαίτερο ρόλο σε αυτή την ιστορία. Με την αποδοχή της Βιρμανίας κάποτε στις τάξεις του (που έκανε τη κυβέρνηση Μπους να αφρίζει), τα μέλη του ΣΕΝΑΑ είχαν την συνείδηση ότι κάποια μέρα η χώρα αυτή θα ήταν ο χώρος μιας σειράς διεθνών συναντήσεων, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της Κίνα και άλλων χωρών.
Δύο φορές αυτή η τιμή στερήθηκε από τη Βιρμανία για να μην προκαλέσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, των οποίων ο ΣΕΝΑΑ ευχόταν να επιστρέψει στην Ασία. Και σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, φέτος ανακοινώθηκε στους Αμερικανούς
διπλωμάτες: φτάνει πια, το 2014 η Βιρμανία θα είναι πρόεδρος του Συνδέσμου, και για τη συνέχεια εσείς πρέπει να αποφασίσετε.

Η απόφαση ελήφθη. Και η Χίλαρι Κλίντον επισκέφθηκε την Βιρμανία.
Πηγή