Μπορεί το αν το διαδίκτυο μας κάνει πιο έξυπνους ή πιο χαζούς να είναι θέμα προς συζήτηση, αλλά νέα έρευνα δείχνει ότι οι μηχανές αναζήτησης αλλάζουν τον τρόπο που μαθαίνουμε και θυμόμαστε τα πράγματα. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο ως έναν εξωτερικό “ειδικό”, προσβάσιμο κατά βούληση. Το φαινόμενο αυτό, που ονομάζεται μεταβατική μνήμη, δεν είναι κάτι καινούργιο – υπάρχει όσο οι άνθρωποι επικοινωνούν. Έχουμε πάντα επικαλεστεί εμπειρογνώμονες στην ομάδα μας (που συνήθως ήταν άλλοι άνθρωποι) και, με την εφεύρεση της τυπογραφίας, αποθηκεύαμε πληροφορίες σε βιβλία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα έπρεπε να θυμόμαστε μόνο ποιος ή τι κατέχει τις πληροφορίες. “Είχαμε πάντα αυτούς τους ανθρώπους που γνωρίζουν κάποια πράγματα. Για παράδειγμα, αν θέλω να μάθω για το μπέιζμπολ θα ρωτήσω τον άντρα μου”, δήλωσε η ερευνήτρια Betsy Sparrow του Πανεπιστημίου Κολούμπια. “Το διαδίκτυο δεν είναι διαφορετικό, απλά υπάρχουν πολύ περισσότερες πληροφορίες.”
Η έρευνα της Sparrow έδειξε πώς αυτή η σύνδεση με το διαδίκτυο σημαίνει ότι είναι πιο πιθανό να ξεχνάμε τις πραγματικές πληροφορίες αλλά να θυμάστε που μπορούμε να τις βρούμε. Έτσι, ενώ αυτή η εξάρτηση από το internet μπορεί να μας κάνει πιο χαζούς κατά μία έννοια, αυτό μας αφήνει με περισσότερη γνώση στα δάχτυλά μας.
Ένας άλλος επιστήμονας προτείνει ότι το Internet βλάπτει την κοινωνική νοημοσύνη των ανθρώπων – την ικανότητά τους να επικοινωνούν πρόσωπο με πρόσωπο.
Αξιολόγηση της επίδρασης του διαδικτύου
Για να βρουν πώς το διαδίκτυο έχει αλλάξει τη μνήμη, οι ερευνητές πραγματοποίησαν τέσσερα πειράματα με φοιτητές πανεπιστημίου. Στο πρώτο πείραμα, οι ερευνητές έκαναν στους συμμετέχοντες ερωτήσεις γνώσεων (για παράδειγμα, “Υπάρχουν χώρες με ένα μόνο χρώμα στην σημαία τους;”). Στη συνέχεια τους έδειξαν λέξεις και τους ρώτησαν σε τι χρώμα ήταν γραμμένες, για να μετρήσει το χρόνο αντίδρασής τους. Οι συμμετέχοντες έδειξαν πιο αργό χρόνο αντίδρασης σε λέξεις που σχετίζονται με το Internet, όπως το “Google” και “Yahoo”, σε αντίθεση με άσχετες με το Internet λέξεις, όπως “Nike” και “Target”. Οι ερευνητές είπαν ότι αυτό δείχνει ότι σκέφτονταν τους υπολογιστές εκείνη τη στιγμή, αντί για το θέμα της ερώτησης.
Σε άλλες μελέτες, δόθηκε στους συμμετέχοντες μια λίστα 40 προτάσεων με εγκυκλοπαιδικές πληροφορίες για να τις γράψουν σε έναν υπολογιστή. Οι πληροφορίες αποθηκεύονταν είτε σε ένα γενικό φάκελο, ή σε ένα συγκεκριμένο φάκελο, ή διαγράφονταν τελείως. Όταν γνώριζαν ότι οι προτάσεις θα διαγραφούν, οι συμμετέχοντες αποδείχθηκαν καλύτεροι στο να τις ανακαλέσουν. Οι συμμετέχοντες επίσης θυμούνται ένα γενικό όνομα φακέλου πολύ πιο εύκολα από ό, τι την ίδια την πληροφορία. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι, αντί να θυμούνται πληροφορίες σχετικά με ένα θέμα, οι άνθρωποι ήταν ευκολότερο να ανακαλέσουν τη θέση των πληροφοριών – σε αυτή την περίπτωση, στο φάκελο του υπολογιστή.
Προσαρμοστική μάθηση και μνήμη
Το διαδίκτυο, όπως φαίνεται, έχει γίνει ένας τόπος όπου οι πληροφορίες αποθηκεύονται συλλογικά έξω από το μυαλό μας, με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι βασίζονταν σε τοπικούς εμπειρογνώμονες. “Το διαδίκτυο είναι μόνο μια διεπαφή – έχει συνδέσει τα συστήματα μεταβατικής μνήμης μας πολύ περισσότερο σε πράγματα που μπορεί να μην είχαμε πρόσβαση αλλιώς,” είπε η Sparrow. “Είμαστε περισσότερο εξαρτημένοι μέχρι κάποιο βαθμό, αλλά υπάρχουν πολύ περισσότερες πληροφορίες.”
Ο Gary Small, ερευνητής του πώς οι αναζητήσεις στο διαδίκτυο επηρεάζουν την εγκεφαλική δραστηριότητα σε γηραιότερους Αμερικανούς από το Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Λος Άντζελες, πιστεύει ότι η χρήση του Internet μπορεί να φθίνει την κοινωνική νοημοσύνη και την ενσυναίσθηση στους νεότερους, αν και επίσης, τους καθιστά πιο παραγωγικούς, αποδοτικούς, αποτελεσματικούς και δημιουργικά εκπαιδευόμενους. “Μας κάνει πιο έξυπνους και πιο χαζούς», είπε ο Small, συγγραφέας του βιβλίου “iBrain Surviving the Technological Alteration of the Modern Mind” (Harper Paperbacks, 2009). “Μάλλον αυτό που κάνει πραγματικά είναι το να αλλάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε και επεξεργαζόμαστε πληροφορίες. Υπάρχει ένα κόστος, αλλά υπάρχει και κάτι να κερδίσουμε. Οι εγκέφαλοί μας έχουν κατά κάποιον τρόπο εκπαιδευτεί στη χρήση του – έχουμε σχεδόν εθιστεί σε αυτό, λόγω όλων αυτών των πλεονεκτημάτων από τη χρήση του.”
livescience.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου