Υπάρχει ένας κορμός γραμματικών, ορθογραφικών και συντακτικών κανόνων που καλύπτει τον κύριο όγκο της ελληνικής γλώσσας. Αυτός είναι παγιωμένος και αδιαμφισβήτητος. Από εκεί και πέρα όμως υπάρχει μια.....
"ζώνη του λυκόφωτος" στη οποία ελλοχεύουν άπειρες λέξεις και φράσεις που δεν μπορούν να ενταχθούν σε κανόνες και συχνά προκαλούν αμφιβολίες, διαφωνίες και αμηχανία.
Αυτό είναι αναμενόμενο. Η ελληνική γλώσσα δεν είναι σαν τις άλλες. Εξελίσσεται αδιαλείπτως επί 4000 χρόνια (και μάλιστα έχοντας γραπτό λόγο, όχι απλά προφορική παράδοση). Αυτό δεν είναι ένα επηρμένο εθνοκεντρικό σχόλιο, είναι ένα ψυχρό επιστημονικό δεδομένο. Χαρκτηριστικό είναι ότι είχαμε την πολυτέλεια να απορρίψουμε τις δασείες και τις περισπωμένες με το σκεπτικό ότι ήταν μια "νεωτερίστική" προσθήκη που είχε ζωή μόνο 10 αιώνων! (Οι περισσότερες γλώσσες πριν 10 αιώνες δεν είχαν καν αλφάβητο. Ίσως, ούτε καν φθόγγους...)
Γι' αυτό η γλώσσα μας είναι δύσκολο να μπει σε καλούπια, παρόλο που κατά καιρούς γίνονται τεχνητές προσπάθειες για να τιθασευτεί όλο αυτό το τεράστιο πεδίο, όπως είχε γίνει με το λανσάρισμα της καθαρεύουσας ή όπως έγινε πιο πρόσφατα με την καθιέρωση της δημοτικής.
Δεν υπάρχει και δεν υπήρξε ποτέ καμιά ανώτατη γλωσσική αρχή και κανένας απόλυτος κυρίαρχος της γλώσσας
Κατά καιρούς εμφανίζονται διάφοροι πολύξεροι και αυτόκλητοι γλωσσαμύντορες που θέλουν να έχουν τον τελευταίο λόγο για τις λέξεις και την ορθογραφία που πρέπει να χρησιμοποιούμε.
Μην μασάτε! Κανένας σοβαρός άνθρωπος δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι κατέχει την απόλυτη γνώση για την ελληνική γλώσσα. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να παίζει το ρόλο τιμητή και να στηλιτεύει όσους -κατά τη γνώμη του- δεν κάνουν σωστή χρήση της γλώσσας. Και, κυρίως, κανένας δεν έχει το δικαίωμα να επιβάλει τους δικούς του κανόνες.
Καλό είναι να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι δεν υπάρχει μια "ανεξάρτητη αρχή" για τη ελληνική γλώσσα. Δεν υπάρχει ένα σώμα ειδικών που να μελετήσει συστηματικά και να θεσπίσει ένα ολοκληρωμένο γλωσσικό σύστημα. Έτσι οι διάφορες αλλαγές προκύπτουν με τις προσπάθειες κάποιων έγκυρων φιλολόγων που μερικές φορές -αλλά όχι πάντα- βρίσκουν πρόσφορο έδαφος (όπως υπήρξε η έκδοση της γραμματικής του Μ.Τριανταφυλλίδη).
Και πρέπει επίσης να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι στις διάφορες τάσεις και προτάσεις που κάνουν την εμφάνισή τους κατά καιρούς και που δεν χρειάζεται να σπεύδουμε να ακολουθήσουμε. Μια τέτοια τάση, που τελικά επικράτησε, υπήρξε αυτή για το μονοτονικό σύστημα. Μια άλλη, που ευτυχώς δεν επικράτησε, ήταν αυτή για πλήρη απλογράφηση της Ελληνικής (με κατάργηση, λόγου χάριν, του ήτα και του ύψιλον και χρήση μόνο του ιώτα). Η τάση που τελευταία είναι της μόδας είναι να απορρίπτονται ορθογραφίες που δεν δικαιολογούνται ετυμολογικά. Αυτός είναι και ο λόγος που ενώ η ορθογραφία "αυτί" ήταν σε χρήση επί 100 χρόνια, κάποιοι είχαν τη φαεινή ιδέα ότι θα έπρεπε να χρησιμοποιούμε το ετυμολογικά ορθότερον "αφτί". Αλλά μ' αυτην τη λογική, θα έπρεπε όλες οι λέξεις να επιστρέψουν στη γραφή της εποχής του Ομήρου...
Ασφαλώς και πρέπει να υπάρχουν κανόνες και σίγουρα θα πρέπει να τους ξέρουμε. Και ασφαλώς σε μια γλώσσα , όσο παλιά κι αν είναι, η ορθογραφία δεν μπορεί να μείνει στατική. Ας αντισταθούμε όμως στις υπερβολές και στην επιβολή τρόπων γραφής που δεν αρέσουν. Ας αντισταθούμε σε ψυχαναγκαστικές υπεραπλουστεύσεις και σε όλες τις αλαζονικές, αλλοπρόσαλλες και -στην ουσία- αυθαίρετες ετυμηγορίες για τη χρήση της γλώσσας.
Δεν λέμε ότι αφού κανένας δεν έχει δικαίωμα να επιβάλει κανόνες, πρέπει ο καθένας να μιλάει και να γράφει όπως του αρέσει ή οτι εμείς -εδώ στο Γνωμικολογικόν- θα γεμίσουμε το κενό. Απλά λέμε ότι μερικές φορές δεν πειράζει να είμαστε λίγο "χαλαροί".
Ας αφήσουμε τις νέες λέξεις να ανθίσουν.
Και τέλος, ας μη μας τρομάζουν οι νέες λέξεις. Η γλώσσα είναι κάτι ζωντανό. Αλλάζει συνέχεια. Λέξεις γεννιούνται και πεθαίνουν. Κανόνες επιβάλλονται ή μένουν στα αζήτητα. Ισχύει και εδώ ένα είδος φυσικής επιλογής. Survival of the fittest. Οι δυνατότερες επιβιώνουν όταν προσαρμόζονται εύκολα σε ένα αέναα μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Μπορεί, λόγου χάριν, η λέξη "καλυτερότερος" να είναι λάθος αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει.
Και επίσης ας μη διστάζουμε να δημιουργούμε νέες λέξεις στα γραπτά μας όποτε θέλουμε. Τα αρχαία ελληνικά θα ήταν μια διαφορετική γλώσσα αν δεν υπήρχε ο γλωσσοπλάστης Όμηρος, όπως και τα αγγλικά θα ήταν διαφορετικά αν ο Σαίξπηρ (ή μήπως "Σέξπιρ";) δεν είχε επινοήσει το 10% από τις 17.677 συνολικά λέξεις που έχει χρησιμοποιήσει στα έργα του.
http://ksipnistere.blogspot.com/2011/02/blog-post_6131.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου